آیا در شب اول ماه رمضان، غسل در نهر جاری ، مستحب است؟
در این مطلب از جدول یاب به بررسی این سوال می پردازیم که آیا در شب اول ماه رمضان، غسل در نهر جاری ، مستحب است؟ . امیدواریم تا مفید واقع شود.
شب اول ماه رمضان ، غسل در نهر جاری
پاسخ اجمالی
سید بن طاووس در کتاب اقبال، در باب اعمال شب اول ماه رمضان حدیثی به شرح ذیل، از امام صادق(ع) نقل می‌کند:
«کسی که در شب اول ماه رمضان در نهر جارى غسل کند، و سى کف آب بر سر بریزد، تا ماه رمضان سال آینده [از گناه] پاک خواهد شد».[۱]
درباره این حدیث باید گفت:
۱٫ این روایت، در منابع اصلی حدیثی نیامده، و سید بن طاووس نیز بدون ذکر سند و به صورت مُرسل آن‌را به امام صادق(ع) نسبت می‌دهد؛ پس از این جهت، حدیثی معتبر به شمار نمی‌رود.
۲٫ صرف نظر از سند حدیث، با توجه به این‌که نسبت به انجام غسل در شب اول ماه رمضان، احادیثی دیگر وجود دارد،[۲] استحباب غسل شب اول ماه رمضان پذیرفتنی است، ولی ویژگی‌های خاصی که در این حدیث بیان شده – از جمله غسل در آب جاری و ریختن سی مُشت آب بر سر – را تنها به قصد رجاء می‌توان انجام داد.
ضمن این‌که مراد از آب جاری، آب رودخانه، چشمه و هر آبی است که راکد نباشد. و بر اساس برخی اقوال، آب لوله‌کشی شهری و حمام‌های امروزی را نیز در بر می‌گیرد.[۳] بنابراین، غسل در زیر دوش حمام نیز، حکم غسل با آب جاری را پیدا خواهد کرد.
«کسی که در شب اول ماه رمضان در نهر جارى غسل کند، و سى کف آب بر سر بریزد، تا ماه رمضان سال آینده [از گناه] پاک خواهد شد».[۱]
درباره این حدیث باید گفت:
۱٫ این روایت، در منابع اصلی حدیثی نیامده، و سید بن طاووس نیز بدون ذکر سند و به صورت مُرسل آن‌را به امام صادق(ع) نسبت می‌دهد؛ پس از این جهت، حدیثی معتبر به شمار نمی‌رود.
۲٫ صرف نظر از سند حدیث، با توجه به این‌که نسبت به انجام غسل در شب اول ماه رمضان، احادیثی دیگر وجود دارد،[۲] استحباب غسل شب اول ماه رمضان پذیرفتنی است، ولی ویژگی‌های خاصی که در این حدیث بیان شده – از جمله غسل در آب جاری و ریختن سی مُشت آب بر سر – را تنها به قصد رجاء می‌توان انجام داد.
ضمن این‌که مراد از آب جاری، آب رودخانه، چشمه و هر آبی است که راکد نباشد. و بر اساس برخی اقوال، آب لوله‌کشی شهری و حمام‌های امروزی را نیز در بر می‌گیرد.[۳] بنابراین، غسل در زیر دوش حمام نیز، حکم غسل با آب جاری را پیدا خواهد کرد.
شب اول ماه رمضان ، غسل در نهر جاری
منابع :
[۱]. «مَنِ اغْتَسَلَ أَوَّلَ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فِی نَهَرٍ جَارٍ وَ یَصُبُّ عَلَى رَأْسِهِ ثَلَاثِینَ کَفّاً مِنَ الْمَاءِ طَهُرَ إِلَى شَهْرِ رَمَضَانَ مِنْ قَابِلٍ»؛ سید ابن طاووس، رضى الدین، على، الإقبال بالأعمال الحسنه، ج ۱، ص ۱۴، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق؛ عاملى، حرّ، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۲۵، ح ۳۷۷۳، قم، مؤسسه آل البیت (ع)، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
[۲]. ر. ک: وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۲۵، «بَابُ مَا یُسْتَحَبُّ مِنَ الْأَغْسَالِ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ»، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
[۳]. ر. ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج ۱، ص ۴۴، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
بیشتر بخوانید:
