درد دیسک کمر به کجا می زند؟
پارگی دیسک کمر یا فتق دیسک، یکی از علل شایع درد در ناحیه کمر و پا است. علائم فتق دیسک کمر ممکن است شامل درد مبهم یا شدید، اسپاسم یا گرفتگی عضلانی، سیاتیک و ضعف پا یا از دست دادن عملکرد ساق پا باشد.
عطسه، سرفه یا خم شدن معمولاً باعث تشدید درد میشوند. برخی بر این باورند که بیرون زدگی دیسک باعث حس سوزن سوزن شدن دست و پا میشود، اما فتق دیسک کمر بیشتر با پا مرتبط است تا دست.
هنگام ابتلا به فتق دیسک کمر، به ندرت کنترل روده یا مثانه از بین میرود و در صورت رخ دادن چنین اتفاقی فوراً باید به پزشک مراجعه کنید.
علائم فتق دیسک کمر
فتق دیسک کمر علائم متفاوتی دارد، از درد متوسط در کمر و باسن گرفته تا بیحسی و ضعف گسترده که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. در اکثر موارد، درد در عرض شش هفته کاهش مییابد. اما علیرغم مدت زمان کوتاه، درد ممکن است طاقت فرسا باشد و شرکت در فعالیتها و انجام مسئولیتهای روزمره را دشوار کند. برای برخی افراد، درد میتواند مزمن یا ناتوان کننده باشد.
سیاتیک
سیاتیک اغلب ناشی از فتق دیسک است. فشار روی یک یا چند عصب که با عصب سیاتیک در ارتباط هستند میتواند باعث درد، سوزش، گزگز و بیحسی شود که از باسن به ساق پا و گاهی اوقات به کف پا ساطع میشود. معمولاً یک طرف (چپ یا راست) تحت تأثیر قرار میگیرد. این درد اغلب به عنوان شوک الکتریکی تیز توصیف میشود. ممکن است با ایستادن، راه رفتن یا نشستن شدیدتر شود. صاف کردن پا در سمت آسیب دیده اغلب میتواند درد را بدتر کند. علاوه بر پا درد، فرد ممکن است درد ناحیه کمر را نیز تجربه کند. با این حال، برای سیاتیک حاد، درد در ساق پا اغلب بدتر از درد در ناحیه کمر است.
علائم نادر اما خطرناک فتق دیسک کمر
از دست دادن کنترل مثانه یا روده، کمر درد، بیحسی در ناحیه کرده یا ضعف در هر دو پا نشانههای یک بیماری نادر اما جدی به نام سندرم دم اسبی هستند. در صورت تاخیر در درمان، این فشار و تورم اعصاب در انتهای ستون فقرات میتواند منجر به فلج و سایر اختلالات دائمی شود. در صورت بروز این علائم، درمان فوری پزشکی مورد نیاز است، که ممکن است شامل آزمایش و جراحی باشد.
علت بیماری دیسک کمر چیست؟
بیماری دیسک کمر ناشی از تغییر در ساختار دیسک نرمال است. بیشتر اوقات، بیماری دیسک در نتیجه پیری و خرابی طبیعی که در داخل دیسک رخ میدهد، ایجاد میشود. گاهی اوقات، آسیب شدید میتواند باعث فتق دیسک طبیعی شود. همچنین آسیب ممکن است باعث بدتر شدن فتق دیسک شود.
نحوه تشخیص فتق دیسک کمر
جالب است که همیشه و در همه موارد فتق دیسک باعث ایجاد علائم نمیشود. برخی از افراد پس از عکسبرداری با اشعه ایکس به خاطر بررسی یک عامل و عارضه دیگر، متوجه وجود دیسک بیرون زده یا فتق دیسک میشوند.
بیشتر اوقات، علائم، به ویژه درد، بیمار را وادار به پیگیری مراقبتهای پزشکی میکند. مراجعه به پزشک معمولا شامل معاینه فیزیکی و معاینه عصبی است. پزشک همچنین سابقه پزشکی فرد بیمار را بررسی میکند و از بیمار در مورد علائم و درمانهایی که به منظور تسکین درد انجام داده است، سوال میپرسد.
به منظور بررسی سایر علل کمر درد مانند استئوآرتریت (اسپوندیلوز) یا اسپوندیلولیستزیس ممکن است نیاز به اشعه ایکس باشد. همچنین سی تی اسکن یا ام آر آی میزان و محل آسیب دیسک را مشخص میکند. این تستهای تصویربرداری میتوانند بافت های نرم (مانند دیسک) را نشان دهند.
گاهی اوقات میلوگرام لازم است. در این آزمایش، به بیمار یک رنگ تزریق میشود. رنگ در سی تی اسکن به خوبی نشان داده میشود و پزشک را قادر میسازد تا نواحی دارای مشکل را راحتتر ببیند.
چه درمانهایی در دسترس هستند؟
درمان غیرجراحی محافظه کارانه اولین گام برای بهبودی است و ممکن است شامل دارو، استراحت، فیزیوتراپی، تمرینات خانگی، آب درمانی، تزریق استروئید اپیدورال، دستکاری کایروپراکتیک و مدیریت درد باشد. اصولا ۸۰ درصد افراد مبتلا به کمر درد در حدود ۶ هفته بهبود مییابند و میتوانند به فعالیت عادی باز گردند. در صورت نتیجه نگرفتن از درمان محافظه کارانه، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
فیزیوتراپی
ممکن است پزشک فیزیوتراپی را توصیه کند. دستورات پزشک همراه با نسخه به فیزیوتراپیست منتقل میشود. فیزیوتراپی شامل ترکیبی از درمانها برای کاهش درد و افزایش انعطافپذیری است. یخ و گرما درمانی، ماساژ ملایم و کشش لگن چند نمونه از درمانهای فیزیوتراپی هستند، اما فیزیوتراپیست به منظور دستیابی به بهترین برنامه درمانی برای کاهش درد و سایر علائم، با بیمار همکاری خواهد کرد.
دارو
پزشک ممکن است مسکنها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، شلکنندههای عضلانی و استروئیدها را تجویز کند.
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ناپروکسن (آلو، ناپروکسین)، ایبوپروفن (مورتین، نوپرین، ادویل) و سلکوکسیب (Celebrex) برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده میشوند.
- مسکنها مانند استامینوفن (تیلنول)، می توانند درد را تسکین دهند، اما اثرات ضد التهابی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را ندارند. استفاده طولانی مدت از مسکنها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ممکن است باعث زخم معده و همچنین مشکلات کلیوی و کبدی شود.
- شل کنندههای عضلانی، مانند متوکاربامول (روباکسین)، کاریسوپرودول (سوما) و سیکلوبنزاپرین (فلکسیریل)، ممکن است برای کنترل اسپاسم عضلانی تجویز شوند.
- ممکن است استروئیدها برای کاهش تورم و التهاب اعصاب تجویز شوند. استروئیدها به صورت خوراکی در دوز کاهش یافته در یک دوره پنج روزه مصرف میشوند. این دارو تقریباً به صورت فوری درد را در یک دوره ۲۴ ساعته تسکین میدهد.
تزریق استروئید
این روش با فلوروسکوپی اشعه ایکس انجام میشود و شامل تزریق استروئیدها و یک عامل بیحس کننده به فضای اپیدورال ستون فقرات است. این دارو در کنار ناحیه دردناک به منظور کاهش تورم و التهاب اعصاب تزریق میشود. حدود ۵۰ درصد از بیماران پس از تزریق اپیدورال تسکین مییابند، اگرچه نتایج معمولاً موقتی هستند. ممکن است برای رسیدن به اثر کامل، تزریقهای مکرر انجام شود. مدت زمان تسکین درد متفاوت است و هفتهها یا سالها طول میکشد. تزریقات همراه با فیزیوتراپی یا برنامه ورزشی خانگی انجام میشود.