کنتاکتور و آنچه درباره آن باید بدانید؟
کنتاکتور تجهیزی پرکاربرد در صنعت برق می‌باشد و در ولتاژها و جریان‌های مختلفی در بازار ارائه می‌شوند،
کنتاکتور تجهیزی پرکاربرد در صنعت برق می‌باشد و در ولتاژها و جریان‌های مختلفی در بازار ارائه می‌شوند، حال بیایید به این سوال‌ها پاسخ دهیم:
کنتاکتور چیست؟ چه ساختاری دارد؟ طرز عملکردش به چه صورت است؟
در ساده ترین تعریف، کنتاکتور یک دستگاه سوئیچیگ(کلید زنی) الکتریکی است که برای خاموش و روشن کردن یک مدار الکتریکی استفاده می‌شود.
کنتاکتور یک نوع خاص از رله است اما یک تفاوت پایه ای بین کنتاکتور و رله وجود دارد و آن اینست که کنتاکتور بیشتر در دستگاه‌هایی کاربرد دارد که ظرفیت تحمل جریان بالاتری دارند درحالیکه رله برای دستگاه‌هایی با جریان پایین تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. کنتاکتور ساختاری به هم پیوسته دارد و به راحتی قابل نصب است.
ساختار کنتاکتور به چه صورت است؟
به طور معمول کنتاکتور دارای چندین کنتاکت می‌باشد. کنتاکت‌ها بیشتر از نوع کنتاکت باز(به انگلیسی Normally Open به اختصار NO) هستند و همین کنتاکت‌ها هستند که قدرت عملکردی را در زمانی که بوبین کنتاکتور برق دار شده است برای بار فراهم می‌کنند. کنتاکت‌های کنتاکتور توانایی باز و بسته شدن سریع را دارند که به همین سبب برای تحمل بارهای بزرگتر مناسب می‌باشند.کنتاکتور بیشتر همراه با موتورهای الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کنتاکتور می‌تواند رنج وسیعی از جریان را پوشش دهد و در هر یک از این آمپراژها از جریان‌های کم تا هزاران آمپر و ولتاژهای ۲۵ ولت تا هزاران ولت مورد استفاده قرار گیرد.
علاوه براین در ابعاد مختلفی از ابعاد کوچک دستی تا سایزهای بزرگتر در بازار موجودند. کنتاکتور به این دلیل بیشتر در بارهای با جریان بالا مورد استفاده می‌باشد که ظرفیت بالایی برای عملکرد در جریان‌های بالای ۵۰۰۰ آمپر و توان‌های بالاتر از ۱۰۰کیلووات دارد.
زمانی که موتورهای جریان بالا قطع می‌شوند، تولید قوس الکتریکی می‌کنند. برای کاهش و کنترل این نوع آرک (قوس) می‌توان از کنتاکتور استفاده نمود.
قاعده کلی عملکرد کنتاکتورها چگونه است؟
نحوه عملکرد کنتاکتور بسیار ساده می‌باشد، جریانی که در کنتاکتور جریان دارد، بوبین کنتاکتور را برق دار می‌کند سپس بوبین برق دار شده یک میدان مغناطیسی را ایجاد می‌کند.
این میدان باعث حرکت جوشن(آرمیچر) کنتاکتور می‌شود و در نهایت مدار بین کنتاکت‌های ثابت و متحرک کنتاکتور توسط یک کنتاکت بسته(به انگلیسی Normally Close به اختصار NC) تکمیل می‌شود و این امکان را فراهم می‌کند تا جریان از طریق کنتاکت‌ها به بار منتقل شود. زمانی که جریان کنتاکتور قطع شود، بوبین بی برق شده و مدار را باز می‌کند.
از آنجا که کنتاکتور برای باز و بسته شدن سریع کنتاکت‌ها طراحی شده است، کنتاکت‌های متحرک به سرعت با کنتاکت‌های ثابت برخورد می‌کنند و از جای خود به طرف بالا جهش می‌کنند.
در بسیاری از کنتاکتورها برای جلوگیری از این نوع جهش‌ها از کنتاکتور با اتصالات دو راهه استفاده می‌شود. ورودی جریان به بوبین کنتاکتور ممکن است acیا dc باشد(رنج بین ۱۲Vac یا ۱۲Vdc تا ۶۹۰Vac تا ۴۴۰Vdc).
مقدار کمی‌از جریان جاری در کنتاکتور توسط بوبین مصرف می‌شود، برای کاهش این برق مصرفی، مدارات اقتصادی به کار گرفته می‌شوند که هزینه برق هدر رفت را کاهش دهد.
به زبان ساده زمانی که جریان الکتریکی از کنتاکتور عبور می‌کند باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی می‌شود. این میدان مغناطیسی، آرمیچر را به طرف بوبین(سیم پیچ) می‌کشد و این باعث یک قوس الکتریکی شده و سپس جریان الکتریکی از طریق یک کنتاکت به طرف دستگاهی که کنتاکتور در آن تعبیه شده است هدایت می‌کند.
بنابراین عملکرد اصلی کنتاکتور،روشن و خاموش کردن یک مدار الکتریکی می‌باشد.
کنتاکتور چگونه غیرفعال می‌شود؟
برای غیرفعال نمودن کنتاکتور می‌توان آن را از دستگاه اصلی که در آن تعبیه شده است، خارج نمود.در صورت عدم عبور جریان الکتریکی، حالت ارتجاعی فنر آرمیچر را تحت فشار قرار خواهد داد و در نهایت اتصال را قطع می‌کند.
کنتاکتورهای مغناطیسی چگونه عمل می‌کند؟
کنتاکتور انواع مختلفی دارد که هر نوع به خودی خود ویژگی‌ها،برنامه‌ها و قابلیت‌های خاص خود را دارند. کنتاکتور مغناطیسی متداول ترین نوع کنتاکتور است و بسیار پیشرفته تر از مدل‌های قبلی می‌باشد.
کنتاکتور مغناطیسی به صورت الکترومکانیکی عمل می‌کند و هیچ نیازی به مداخله نیروی انسانی برای تنظیمات و یا فرمان ندارد و حتی با استفاده از تکنولوزی‌های پیشرفته، می‌توان آنها را از راه دور کنترل کرد و این قابلیت آنها را ایمن تر و کارآمدتر کرده است.
تفاوت اصلی کنتاکتور و رله چیست؟
اگر بخواهیم به صورت سطحی به ساختار و عملکرد رله و کنتاکتور بنگریم،رله دقیقا مانند کنتاکتور است که هردو برای باز و بسته کردن مدارات به صورت الکترومکانیکی و یا الکترونیکی استفاده می‌شوند.
پس تفاوت رله و کنتاکتور در چیست؟
مواردی که رله و کنتاکتور با هم تفاوت دارند به شرح زیر است:
۱-کاربردها
تفاوت عمده این دو دستگاه در مکانی است که استفاده می‌شوند در واقع چون کنتاکتور نسبت به رله قوی تر می‌باشد بنابراین برای کاربردهای پرقدرت تر مورد استفاده قرار می‌گیرد و رله در کاربردهای ضعیف تر کاربرد دارد.
۲-ظرفیت بار
کنتاکتور را می‌توان در مداراتی که دارای ظرفیت جریان بالا و پایین (۹A تا ۱۲۵۰A ) هستند به کار گرفت،در حالیکه رله در مدارات کنترلی که تنها ظرفیت جریان‌های پایین (۵A تا ۱۰A)را دارند، قابل استفاده می‌باشند.
۳-طراحی
کنتاکتور معمولا برای کاربردهای سه فاز طراحی شده است اما رله در درجه اول برای استفاده در کاربردهای تک فاز طراحی می‌شود.
کنتاکتورها برای استفاده در کاربردهای ولتاژ بالا طراحی شده اند تا خطرات ولتاژ بالا را کنترل کنند بنابراین برای جلوگیری از سوانح، ویژگی ایمنی بیشتری مانند خاصیت فنری کنتاکت‌ها به دستگاه اضافه شده است.
کنتاکت فنری خصوصیتی است که اگر کنتاکتور در وضعیت اضافه بار قرار گیرد از اتصال کوتاه داخلی جلوگیری می‌کند.
ویژگی حفاظتی دیگر که کنتاکتور داراست، وجود حذف کننده آرک(قوس) الکتریکی است.
این خاصیت به کاهش و از بین بردن جرقه‌های ایجاد شده در هنگام جدا شدن کنتاکت‌های حامل جریان، کمک می‌کند، این درحالیست که رله این ویژگی‌ها را ندارد.
۴-سرعت کلیدزنی:
کنتاکتور در تغییر وضعیت کندتر از رله عمل می‌کند و این دلیل آنست که می‌توان رله را با سیگنال‌های الکترونیکی کنترل نمود.
۵-مصرف برق:
انرژی برقی که کنتاکتور استفاده می‌کند در مقایسه با رله بیشتر می‌باشد زیرا که رله‌ها از بوبین‌های کوچکتری نسبت به بوبین‌های کنتاکتور استفاده می‌کنند.
۶-اندازه و قیمت:
از آنجا که کنتاکتور برای کاربردهای ظرفیت بالا استفاده می‌شود نسبتا بزرگتر و سنگین تر از رله‌ها می‌باشند.بدیهی است که به دلیل تفاوت در اندازه، راندمان و کارایی،کنتاکتور در مقایسه با رله گران قیمت تر باشد.
اگر قصد خرید کنتاکتور با امکان مقایسه قیمت بین برندهای مختلف مطرح در بازار به https://teslakala.com/ مراجعه و کنتاکتور متناسب با نیازتان را انتخاب فرمایید…