آموزش نحوه خواندن نماز تهجّد + دعای پیامبر (ص) بعد از نماز تهجد
نمازی که در قسمت واپسین شب (سحر) گزارده میشود، نماز تهجّد می‌گویند. نماز شب و تهجّد دارای آثار و برکات فراوانی می‌باشد و کسی به مقامی از مقامات معنوی نمی‌تواند برسد، مگر از طریق شب زنده داری.
فضیلت خواندن نماز تهجّد از دیدگاه علما و بزرگان
دلگرم : در وقت نماز تهجد هیچ پرده ای بین نماز گزار و خداوند وجود ندارد و هر دعایی که خوانده شود بیشتر مورد قبول قرار می گیرد و همچنین علماء می گویند کسی که دوست دارد به درجه اولیا و کرامت برسد در خواندن نماز تهجد ثابت قدم باشد.
نماز تهجّد چگونه خوانده میشود و چه ثوابی دارد؟
خداوند بلند مرتبه می فرماید:
« وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَهً لَّکَ عَسَى
أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَّحْمُودًا »
و پاسى از شب را زنده بدار تا براى تو [به منزله] نافلهاى باشد امید که پروردگارت تو را به مقامى ستوده برساند (اسراء/۷۹)
« تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ
یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا …»
پهلوهایشان از بسترها به دور می شود [و] پروردگار خود را از با بیم وامید به فریاد مىخوانند(سجده/آیه۱۶)
« کَانُوا قَلِیلًا مِّنَ اللَّیْلِ مَا یَهْجَعُونَ
وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ »
و از شب اندکى را مى خفتند و در سحرگاهان [از خدا] طلب آمرزش مىکردند»(ذاریات/۱۷)
از ابو مالک اشتر(رض) روایت است که پیامبراکرم (ص) فرمود: « دربهشت اتاق هایی است که از درون،بیرون آنها و ازبیرون،درون آنها نمایان است؛ خداوند آن ها را برای کسانی آماده کرده است که به گرسنگان طعام می دهند و به نرمی سخن می گویند وشبانگاهان درحالی که مردم درخوابند نمازمی خوانند».
ابو امامه(رض) گوید: پیامبراکرم (ص) فرمود: « بر شما باد خواندن نماز شب؛ زیرا که گزاردن نماز تهجد در پاسی از شب شیوه و روش پیشینیان از بندگان نیک خدا و باعث نزدیکی شما در بارگاه پروردگار و سبب نابود کردن گناهان و بازدارنده ی از گناه است».
تهجّد به معنی شب زنده داری برای عبادت است.نماز تهجد نمازی را می نامند که در شب اداء می شود و وقتش بعد از فراغت از نماز خفتن شروع وتا به طلوع فجر ادامه دارد.
نماز تهجد را با نام های متعددی یاد کرده‌اند، من جمله: صلاه اللیل/ نماز شب، قیام اللیل/ شب‌بیداری، صلاه التطوع باللیل/ نماز نفل شبانه، صلاه السحر/ نماز سحر، نماز پاکان، نماز کرّوبیان و نماز انبیا و غیره.
نماز تهجد در برابر دیگر نماز‌های نقل اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا نوافل دیگری نداریم که مثل نماز تهجد به مدت یک‌سال بر همه فرض شده باشد، یا بر شخص پیامبر فرض باشد، یا نزد بعضی ائمه هنوز هم فرضیتش بر همه باقی باشد.
البته این تنها دلیل بر اهمیت تهجد نیست بلکه خود رسول اکرم صلّی الله‌‌علیه و سلّم در مورد نماز تهجد نسبت به دیگر نوافل بیشتر تأکید و ترغیب کرده و فضایل ویژه‌ای بیان فرموده است.
نماز تهجد بهترین عمل در نزد پیامبر ( ص)
در روایتی آمده است که شخصی از پیامبر اکرم صلّی الله‌‌علیه‌وسلّم در مورد بهترین عمل پرسید، آن‌حضرت در پاسخ فرمود: بهترین عمل قیام طولانی در حضور پروردگار در نماز است (یعنی تلاوت کردن طولانی در حال قیام)
همین‌طور بهترین نماز بعد از فرایض، نماز تهجد است.(مسلم:۲/۸۲۱) و در روایتی دیگر با تأکید فرمود: «علیکم بقیام اللیل فانه من دأب الصالحین قبلکم» نماز شب را بر خود لازم بگیرید که شیوه‌ی نیکانِ قبل از شماست.(ترمذی)
در وقت نماز تهجد هیچ پرده ای بین نماز گزار و خداوند وجود ندارد و هر دعایی که خوانده شود بیشتر مورد قبول قرار می گیرد و همچنین علماء می گویند کسی که دوست دارد به درجه اولیا و کرامت برسد در خواندن نماز تهجد ثابت قدم باشد.
بهترین زمان خواندن نماز شب یا تهجد
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند:
ان آخر اللیل فی التهجد احب إلی من أوله، لان اللّه یقول
و بالاْءَسحارِهُم یسْتَغْفِرُونَ
آخر شب برای نماز شب (تهجّد) نزد من محبوب تر است از آغاز آن؛ زیرا خداوند می فرماید: پرهیزگاران در سحرگاهان استغفار می کنند.
و در حدیثی دیگر از امام صادق علیه السلام آمده:
«کانوا یستغفرون اللّه فی الوتر
و سبعین مره فی السحر»
نیکوکارانِ بهشتی در نماز وتر به هنگام سحر هفتاد مرتبه از خدا طلب آمرزش می کردند.
نحوه خواندن نماز تهجد یا شب
نماز شب یا تهجد مجموعاً یازده رکعت است:
هشت رکعت که مانند نماز صبح خوانده میشود یعنی چهار تا دو رکعتی به نیت نماز شب است.
- رکعت اول: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + رکوع + سجده
- رکعت دوم: یک بار سوره حمد + یک بار سوره قل هو الله احد + قنوت + رکوع + سجده + تشهد + سلام.
نحوه خواندن دو رکعت نماز شفع
بهتر است در رکعت اول آن بعد از حمد، سوره ناس و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره فلق خوانده شود.
یک رکعت نماز وتر
بعد از حمد سه بار سوره توحید و یک بار سوره فلق و یک بار سوره ناس بخوانیم و می‌توان یک سوره تنها خواند، سپس دستها را برای قنوت به سوی آسمان بالا می بریم و حاجات خود را از خدا می خواهیم.
برای چهل مؤمن دعا می کنیم؛ چهل بار بگویید
( اَللّهُمَّ اِغْفِر لِلْمومِنینَ وَ اَلْمومِناتْ وَ اَلْمُسلِمینَ وَ اَلْمُسلِماتْ )
و طلب مغفرت می کنیم و هفتاد مرتبه میگوییم: «استغفرالله ربّی و اتوبُ الیه».
از پروردگار خود طلب آمرزش و مغفرت می کنیم و به سوی او بازگشت می‌نمایم.
آن گاه ۷ بار می گوییم «هذا مقامُ العایذٍٍِ بکَ منَ النّارِ»؛ (این است مقام کسی که از آتش قیامت به تو پناه می برد) و بعد از آن ۳۰۰ مرتبه میگوییم: «العفو» و سپس میگوییم:
«ربّ اغفرلی و ارحمنی وتُب
عَلیَّ انّکَ انتَ التّوابُ الغفُورُ الرّحیم»
و سپس رکوع + سجده + تشهد + سلام.
در پایان نماز شب تسبیحات فاطمه زهرا (س) (۳۴ مرتبه، الله اکبر، ۳۳ مرتبه، الحمد لله و ۳۳ مرتبه، سبحان الله) را میگوییم.
بیشتر بخوانید :
حکم شرعی استفاده از پودر موبر در اسلام چیست؟
حکم خواندن نماز جنازه + نحوه خواندن نماز جنازه
آیا دست زدن یا کف زدن در اسلام حرام است؟
دعای بسیار سودمند حضرت رسول (ص) بعد از نماز تهجد
این هم دعای بسیار سودمند حضرت رسول (ص) بعد از نماز تهجد؛
از عبدالله بن عباس روایت است که یک شب رسول اکرم(ص)از نماز تهجد فارغ شدند وشنیدم که این دعا را می خواندند:
پروردگارا!
من از تو دعا والتجا می کنم که با فضل وکرم محض خود بر من چنان رحمتِ وسیع و فراگیر نازل کنی که از آن قلب من از هدایتِ تو بهره مند شود
و در تمام امور زندگی از آن رحمت،مرا جمعیت خاطر نصیب گردد
و پریشان حالی ظاهری و باطنی من دفع شود
و آن چیزهایی که با من ارتباط دارند و نزد من نیستند و دور و غایب اند،به وسیله ی رحمتِ تو بر آن ها خیر و صلاح حاصل شود
و آن چیزهایی که به نزد من موجوداند با رحمت تو قدر و منزلت آن ها بالا رود
و اعمال من به وسیله ی رحمتِ تو تزکیه شوند
و از جانب تو در قلبم آنچه که برایم صحیح و مناسب است الهام شود
و آن چه به آن رغبت و الفت دارم به وسیله همان رحمتِ تو مرا حاصل شود
و از هر بدی مرا حفاظت فرمایی.
پروردگارا!
دلم را چنان ایمان و یقینی عطا کن که بعد از آن هیچ شائبه ای از کفر نباشد.(یعنی هیچ امری خلاف ایمان از من سر نزند) و مرا با رحمت خود بنواز که به طفیل آن در دنیا وآخرت مقام عزت وشرف،مرا حاصل شود.
پروردگارا!
من از تو موفقیت وکامیابی در قضاوتهای قضا و قدر را می طلبم
و از تو می خواهم عزت و شرفِ بندگان شهیدِ تو را و زندگی نیک بختان
و نصرت و یاری در مقابل دشمنان را.
پروردگارا!
حاجاتم را به بارگاه تو آورده ام گر چه دانش و تدبیر من ناقص و عملم ضعیف است.ای رحیم و کریم!نیازمند رحمت تو هستم.پس ای قضاوت کننده ی تمام امور و شفابخش دلها! همانطور که به وسیله ی قدرت کامله ی خود دریا ها را از هم جدا نگه داشته ای که ترش با شیرین مخلوط نشودو شیرین با ترش، همچنین مرا از آتش دوزخ و آن عذابی که با مشاهده ی آن،آدمی دعای مرگ می کند،دور نگه دار و از عذاب قبر نجاتم بده.
