پرداخت فطریه مهمان چه حکمی دارد؟

پرسش

سلام، ۱. فطریه مهمانی که فقط شب عید فطر مهمان شده است، به عهده کیست؟ ۲. فطریه مهمانی که چند روز قبل از شب عید و شب عید مهمان است به عهده چه کسی است؟

فطریه مهمان

پاسخ اجمالی

مراجع تقلید می‌گویند، در شب عید فطر، شخصی که نان‌خور صاحب‌خانه است، فطریه‌اش بر عهده صاحب‌خانه می‌باشد. اما درباره‌ی اینکه نان‌خور به چه کسی گفته می‌شود بین فقها اختلاف نظر است.
اکثر فقها می‌گویند شخص میهمان با یک شب، نانخور، محسوب نمی‌شود، اما برخی از مراجع[۱]، میهمان در یک شب را هم نانخور شمرده و چنانچه قبل از غروب، وارد منزل صاحبخانه شده باشد، زکات فطره وی را بر عهده صاحب‌خانه می‌دانند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۲]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
میهمان اگر نانخور صاحب‌خانه محسوب شود کفاره او به عهده‌ی میزبان است مگر اینکه _میهمان_فطریه را به وکالت از طرف او پرداخت نماید. توجه داشته باشید میهمان با یک شب نانخور محسوب نمی‌شود و فطریه به عهده خودش می‌باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
فطره میهمان بر عهده صاحبخانه نیست، مگر اینکه برای چند شب میهمان او باشد، به طوری که نان خور او محسوب شود.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
کسی که تنها براى افطار شب عید دعوت شده نان خور به حساب نمى‏آید، و فطره‌اش بر صاحبخانه نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
چنانچه میهمان قبل از غروب وارد بر صاحبخانه شود و آن شب نانخور وی باشد زکات فطره اش بر عهدۀ میزبان است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در هر دو فرض بر عهده صاحب خانه است.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
مهمانى که قبل از غروب آفتاب شب عید فطر وارد منزل انسان مى‌شود اگر بنا دارد مدّتی مهمان بوده به گونه‏ اى که «نان‏ خور» بشمار مى‏ آید، زکات فطره وى بر صاحب‌خانه واجب است، ولى اگر تنها همان شب را مهمان است زکات فطره او بر صاحب خانه واجب نیست، هر چند احتیاط مستحبّ آن است که زکات فطره او را هم بدهد و اگر در طول ماه رمضان نان‏ خور انسان باشد، زکات فطره وى بر انسان واجب است. در مواردی که به طور مسلّم نمى‏ توان زکات را به گردن مهمان یا صاحبخانه دانست، چنانچه یکى از آن دو با اجازه دیگرى زکات فطره را به نیّت کسى که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافى است و بر دیگرى پرداخت مجدّد زکات فطره لازم نیست.