احادیث انبیاء و اولیاء الله درباره خواب

در این مطلب از جدول یاب به مطالعه احادیث و روایت از انبیاء و اولیاء الله درباره خواب می پردازیم.با ما همراه باشید.

خواب در اسلام حرکت روح به سوی عالم ارواح شمرده شده است. روح انسان در عالم خواب، قالب مثالی (برزخی) به خود می گیرد و به پرواز در می آید و به جاهایی می رود و عوالمی را سیر می کند که در بیداری میسر نیست.

می توان گفت در خواب روح انسان، آزاد می شود و می تواند سیر آفاق نماید و گذشته و آینده را بدون صورت مادی ببیند؛ زیرا زمان در آن جا به شکل زمان ما نیست، گذشته و حال و آینده در آن یکی است، منتها این آگاهی روحی بستگی به تکامل روحی افراد دارد.

حضرت محمد (ص) خواب و رؤیا را در حدیثی به سه گونه معرفی می کنند و می فرمایند: ” خواب و رویا گاهی بشارتی از ناحیه خداوند است، گاه وسیله غم و اندوه از سوی شیطان، و گاه مسایلی است که انسان در فکر خود می پروراند آن را در خواب می بیند”.

تعیین کردن زمان مناسب برای خوابیدن، اثرات جسمی و روحی بسیاری را به همراه دارد.

حضرت محمد (ص) به مقدار کمی در شب استراحت و زمان بیشتری از شب را به شب زنده داری و عبادت می پرداختند.

پیامبر اکرم (ص) با توجه به آیات اولیه سوره مزمل، خود را مکلف به بیداری در بخش عمده ای از شب می دانست: (یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلا نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلا أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلا)(مزمّل: ۱ـ۴); ای جامه به خویشتن فرو پیچیده، به پا خیز شب را مگر اندکی، نیمی از شب یا اندکی از آن را بکاه، یا بر آن نصف بیفزای، و قرآن را شمرده شمرده بخوان.

احادیثی از حضرت محمد (ص) درمورد خواب :

حدیث اول ایشان می فرمایند: ای علی! خوابیدن چهار گونه است: خواب پیامبران بر پشت، خواب مؤمنان بر پهلوی راست، خواب کافران و منافقان بر پهلوی چپ و خواب شیطان‌ها بر رویشان است.

حدیث دوم :

إذا قالَ الْعَبدُ عِندَ مَنامِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ یَقولُ اللّه‏ُ: مَلائِکَتى! اُکتُبُوا بِالْحَسَناتِ نَفسَهُ إلَى الصَّباحِ؛

هر گاه بنده‏ اى هنگام خوابش، بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم بگوید، خداوند به فرشتگان می گوید: به تعداد نفس‏هایش تا صبح برایش حسنه بنویسید.

حدیث سوم :

ایشان می فرمایند: بر بام و جایی که محفوظ نیست نخوابید.

حدیث چهارم : 

 النَّومُ أخُو المَوتِ ، و لا یَموتُ أهلُ الجَنَّهِ.

خواب، برادر مرگ است، و بهشتیان نمى میرند [و در بهشت نمى خوابند].

حدیث پنجم :

بر بام و جایی که محفوظ نیست نخوابید.

حدیث ششم : 

إیّاکُم و کَثرَهَ النَّومِ ؛ فإنَّ کَثرَهَ النَّومِ یَدَعُ صاحِبَهُ فَقیرا یَومَ القِیامَهِ.

از پر خوابى بپرهیزید؛ زیرا پر خوابى صاحب خود را در روز قیامت تهیدست مى گذارد.

حدیث هفتم :

پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: خدا سه چیز را دوست دارد: کم گویی، کم خوابی و کم خوری و نیز می فرمایند: یکی از بدترین چیزهایی که درباره امتم هراس دارم، پرخوابی است.

حدیثی درباره خواب

احادیثی از امام علی (ع) در مورد خواب :

حدیث اول از امام على (ع) :

المُستَثقِلُ النّائمُ تُکذِّبُهُ أحلامُهُ.

کسى که با معده سنگین بخوابد، رؤیاهایش او را دروغزن معرّفى مى کنند.

حدیث دوم :

امام علی (ع) می فرماید: خوابیدن چهار قسمت است: پیامبران بر پشت دراز کشیده می‌خوابند، در حالی که چشم‌هایشان برای دریافت وحی پروردگار نمی‌خوابد. مؤمن رو به قبله بر پهلوی راست می‌خوابد. پادشاهان و فرزندانشان برای گوارایی غذا بر پهلوی چپ می‌خوابند و ابلیس و برادرانش و دیوانگان و آسیب‌دیدگان عقلی بر روی شکم می‌خوابند.

حدیث سوم :

مَن خافَ البَیاتَ قَلَّ نَومُهُ.

هر که از شبیخون [مرگ ]بترسد، خوابش کم شود.

حدیث چهارم :

امیرمؤمنان امام علی (ع) می فرمایند: خواب میان مغرب و عشاء و پیش از طلوع خورشید مایه فقر است.

حدیث پنجم :

مَن کَثُرَ فی لَیلِهِ نَومُهُ فاتَهُ مِن العَمَلِ ما لا یَستَدرِکُهُ فی یَومِهِ .

هرکه خواب شبش زیاد باشد، کارى را از دست دهد که در روزش نتواند جبران کند.

حدیث ششم از امام علی (ع) :

اهل دنیا کسی است که خوابش بسیار باشد؛ همچنین می‌فرماید: پرخوری و پرخوابی جان را فاسد می‌کنند و زیانبار است.

حدیث هفتم :

النّومُ راحَهٌ مِن ألَمٍ ، و مُلائمُهُ المَوتُ .

خوابْ مایه آسودن از درد و رنج است و هم سنخ (برادر) آن مرگ است.

حدیثی از امام حسین (ع) درباره ی خواب :

سه چیز موجب حماقت می شود: ۱- پر خوابی ۲- پرخوری ۳- پرحرفی.

حدیث هایی از امامان درمورد خواب

احادیثی از امام باقر (ع) درمورد خواب :

حدیث اول امام باقر (ع) : 

 أیُّ عِبادِکَ أبغَضُ إلَیکَ ؟ قالَ : جِیفَهٌ باللَّیل ، بَطّالٌ بالنَّهارِ .

موسى علیه السلام [به خداوند متعال] عرض کرد : کدام بنده ات نزد تو منفورتر است؟ فرمودند : مردارِ شب و بی کارِ روز.

حدیث دوم :

امام باقر(ع) می فرمایند: خواب در ابتدای روز مایه نادانی و کودنی و خواب قیلوله (خواب کوتاه نیمروز) نعمت و خواب پس از عصر مایه حماقت و ابلهی و خواب میان مغرب و عشا مایه محرومیت از روزی است.

حدیث های امام صادق (ع) درباره ی خواب :

حدیث اول از امام صادق (ع) درباره ی خواب :

خَمسَهٌ لا یَنامُونَ : الهامُّ بدَمٍ یَسفِکُهُ ، و ذو المالِ الکَثیرِ لا أمینَ لَهُ ، و القائلُ فی النّاسِ الزُّورَ و البُهتانَ عَن عَرَضٍ مِن الدُّنیا یَنالُهُ ، و المَأخُوذُ بالمال الکَثیرِ و لا مالَ لَهُ ، و المُحِبُّ حَبیبا یَتَوَقَّعُ فِراقَهُ .

پنج نفر خواب ندارند: کسى که در فکر ریختن خونى است، ثروتمندى که براى خود امانتدارى پیدا نمى کند، کسى که براى رسیدن به مالى از دنیا به مردم دروغ و بهتان مى بندد، کسى که بدهکارى زیاد دارد و دستش خالى است، و دوستدارى که در آستانه جدا شدن از محبوب خویش است.

حدیث دوم :

اَلنَّومُ راحَهٌ لِلْجَسَدِ وَ النُّطْقُ راحَهٌ لِلرُّوحِ وَ السُّکوتُ راحَهٌ لِلْعَقْلِ؛

خواب مایه آسایش جسم، سخن مایه آسایش جان و سکوت مایه آسایش عقل است.

حدیث سوم :

امام صادق (ع) ـ در سفارش به عبد اللّه بن جندب ـ فرمود :

یا بنَ جُندَبٍ ، أقِلَّ النَّومَ باللَّیلِ و الکَلامَ بالنَّهارِ ، فما فی الجَسَدِ شَیءٌ أقَلَّ شُکرا مِن العَینِ و اللِّسانِ ؛ فإنَّ اُمَّ سُلیمانَ قالَت لسُلیمانَ علیه السلام : یا بُنیَّ إیّاکَ و النَّومَ ، فإنّهُ یُفقِرُکَ یَومَ یَحتاجُ النّاسُ إلى أعمالِهِم.

اى پسر جندب! شب کم بخواب و روز کم سخن بگو؛ زیرا در بدن آدمى عضوى کم سپاس تر از چشم و زبان نیست. مادر سلیمان به سلیمان علیه السلام گفت: فرزندم! از خواب بپرهیز؛ زیرا خواب [زیاد]، تو را در آن روزى که مردم به اعمال خود نیازمندند، تهیدست مى گرداند.

حدیث چهارم :

ایشان فرمودند: چهار چیز است که مقدار کم آنها هم بسیار است: آتش، خواب، بیماری و دشمنی. مقدار کم هر یک از این چهار چیز را ناچیز نشمارید بلکه مقدار کم آنها نیز بسیار است و می‌تواند منشأ پیامد زیاد باشد.

حدیث پنجم :

کَثرَهُ النَّومِ مَذهَبَهٌ للدِّینِ و الدُّنیا .

پر خوابى، باعث از دست رفتن دین و دنیاست.

حدیث ششم :

امام صادق (ع) فرمودند: هر گاه کسی خوابی پریشان و ناخوشایند دید (و از خواب بیدار شد) پهلو به پهلو شود و آیه ۱۰ سوره مبارکه «مجادله» را بخواند: «إِنَّمَا النَّجْوَى مِنَ الشَّیْطَانِ لِیَحْزُنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَلَیْسَ بِضَارِّهِمْ شَیْئًا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ» سپس بگوید: «عذت بما عاذت به ملائکه الله المقربون و انبیاؤه المرسلون و عباده الصالحون من شر ما رأیت و من شر الشیطان الرجیم»؛ به آنچه فرشتگان مقرب الهی و پیامبر مرسل و بندگان شایسته خدا پناه برده اند، پناه می برم از شر خوابی که دیده ام و از شر شیطان رجیم.

حدیث هفتم : 

إنّ اللّه َ عَزَّ و جلَّ یُبغِضُ کَثرَهَ النَّومِ ، و کَثرَهَ الفَراغِ .

خداوند عزّ و جلّ از پر خوابى و بیکارىِ زیاد، نفرت دارد.

حدیث هشتم از امام صادق (ع) :

ایشان می فرمایند: بر روی چهارپایت مخواب، چون زخم پشتش را سریع می گرداند و این کار حکیمان نیست، مگر اینکه در کجاوه باشی و امکان استراحت داشته باشی.

احادیث ائمه درباره ی خواب

سخنان و احادیث امام کاظم (ع) در باره ی خواب :

حدیث اول :

امام کاظم (ع) می فرمایند: خداوند، فرد پرخواب و بیکار را دوست ندارد.

حدیث دوم امام کاظم (ع) درباره خواب :

 إنّ اللّه َ جَلَّ و عَزَّ یُبغِضُ العَبدَ النَّوّامَ الفارِغَ

 خداوند عزّ و جلّ ، از بنده پر خوابِ بی کار نفرت دارد.

حدیث سوم :

لا تُعَوِّدْ عَینَیکَ کَثرَهَ النَّومِ ؛ فإنّها أقَلُّ شَیءٍ فی الجَسَدِ شُکرا .

چشمانت را به پر خوابى عادت مده؛ زیرا چشم ها نا سپاس ترین عضو بدن هستند.

حدیث چهارم :

امام کاظم (ع) می فرمایند: رسول خدا (ص) کسی را که تنها در خانه بخوابد نهی می کرد.

حدیثی از امام رضا (ع) درباره ی خواب، ایشان فرمودند:

قدرت و سلطنت خواب، در مغز است و آن مایه پایداری و نیرومندی جسم است، پس هرگاه خواستی بخوابی ابتدا بر سمت راست سپس بر سمت چپ بخواب و همچنین هنگام برخاستن از سمت راست برخیز.

امام هادى (ع) در مورد خواب فرمودند :

السَّهَرُ ألَذُّ لِلمَنامِ

شب زنده دارى، خواب را لذت بخش تر مى کند.

امام حسن عسکرى (ع) درباره ی خواب فرمودند :

مَن أکثَرَ المَنامَ رأَى الأحلامَ .

هر که زیاد بخوابد، خواب هاى پریشان بیند.