علت بزرگ شدن پروستات چیست؟
پروستات یک غده کوچک در دستگاه تولید مثل مردان می‌باشد. پروستات، مجرای ادراری را در بر گرفته و بیشتر مایعات موجود در مایع منی را تولید می‌کند. عملکرد عضلانی پروستات به حرکت مایعات و پیشروی مایع منی از طریق آلت تناسلی در زمان برقراری رابطه جنسی کمک می‌کند.
در بسیاری از مردان امکان دارد پروستات بزرگ شود. در برخی از موارد بزرگ شدن پروستات باعث بروز علائم شده و سبب ایجاد بیماری‌ها و مشکلات پروستات می‌شود. البته درمان بزرگی پروستات امکان‌پذیر است.
چه عاملی سبب بزرگ شدن پروستات می‌شود؟
بزرگی پروستات به معنای افزایش اندازه غده پروستات می‌باشد. در صورتی که سرطان پروستات باعث بروز این عارضه نشده باشد، از اصطلاح بزرگی خوش‌خیم پروستات برای اشاره به این عارضه استفاده می‌شود. امکان دارد این عارضه با نام هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات نیز شناخته شود. هایپرپلازی به معنای افزایش تعداد سلول‌ها می‌باشد. در واقع افزایش تعداد سلول‌ها سبب بزرگ شدن پروستات می‌شود. در حال حاضر همه مواردی که باعث بزرگ شدن پروستات می‌شوند، شناخته شده نمی‌باشند. ولی دو عامل موثر در بروز این عارضه شامل موارد زیر می‌باشند.
سن
احتمال بزرگ شدن پروستات با بالا رفتن سن، افزایش پیدا می‌کند. بزرگی پروستات در بسیاری از مردان ۵۰ سال به بالا ایجاد می‌شود؛ ولی علائم این عارضه در همه این افراد ایجاد نمی‌شود. برخی از مردان نیز دارای علائمی هستند که باعث ایجاد ناراحتی نمی‌شود.
سطح هورمون‌ها
تعادل هورمون‌های استروژن و تستوسترون در بدن با افزایش سن تغییر می‌کند. این عامل می‌تواند سبب بزرگی پروستات شود.
عوامل دیگر
در ارتباط با بیماری‌ها و مشکلات پروستات بایستی توجه شود که احتمال بزرگ شدن پروستات در مردان چاق و همچنین مردان مبتلا به دیابت بیشتر باشد. ورزش مداوم می‌تواند به کاهش علائم مرتبط با دستگاه ادراری کمک کند. جهت جلوگیری از بزرگی پروستات، به تحقیقات بیشتری برای اطلاع از دلایل بروز این عارضه نیاز می‌باشد. بر طبق تحقیقات انجام شده اگر پدر یا برادر شخص مورد نظر دچار بزرگی پروستات باشند، امکان دارد شخص بیشتر در معرض بروز این عارضه قرار داشته باشد.
علائم بزرگ شدن پروستات
بزرگی پروستات یکی از شایع‌ترین دلایل بروز مشکلات مربوط به دستگاه ادراری در مردان محسوب می‌شود. علائم این عارضه شامل:
- جریان ضعیف ادرار
- احساس عدم تخلیه کامل مثانه
- دشواری در آغاز تخلیه ادرار
- چکه کردن ادرار در زمان پایان تخلیه ادرار
- نیاز به دفع ادرار بیش از حد طبیعی، خصوصا در زمان شب
- نیاز ناگهانی به دفع ادرار، در برخی از مواقع امکان نشت ادرار پیش از رفتن به دستشویی وجود دارد.
منبع: https://drnamdari.com/?p=547
ممکن است تمامی علائم فوق ایجاد نشود و در برخی از موارد، بزرگی پروستات باعث بروز هیچ علائمی نمی‌شود. امکان دارد این علائم در اثر عوامل دیگری مانند هوای سرد، اضطراب، مشکلات مربوط به سلامتی، عوامل مرتبط با نحوه زندگی و برخی از داروها ایجاد شوند. به ندرت احتمال دارد که وجود خون در ادرار نشانه‌ای از بزرگی پروستات باشد. این حالت معمولا در اثر عوامل دیگر ایجاد می‌شود.
آیا بزرگ شدن پروستات سبب افزایش احتمال بروز سرطان پروستات می‌شود؟
خیر. این دو عارضه معمولا در بخش‌های مختلفی از پروستات بروز می‌کنند ولی بروز عارضه بزرگی پروستات و سرطان پروستات در یک زمان امکان‌پذیر است.
(می توانید با مطالعه این مقاله اطلاعات بسیار خوبی در مورد سرطان پروستات تشخیص و درمان آن کسب کنید.)
بزرگی پروستات باعث بروز چه مشکلاتی می‌شود؟
بزرگی پروستات در تعداد کمی از مردان سبب عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه می‌شود (احتباس ادراری). در صورت تشخیص بزرگی پروستات، پزشک نتایج آزمایش را ارزیابی کرده تا احتمال بروز احتباس ادراری را بررسی کند. عوامل زیر سبب افزایش احتمال احتباس ادراری می‌شوند.
- «حدود یک سوم از مردان تا ۶۰ سالگی مبتلا به علائم متوسط تا شدید می‌شوند و حدود نیمی از مردان نیز تا ۸۰ سالگی دچار این بیماری می‌شوند.»
- بزرگی پروستات به میزان قابل توجه
- بالا بودن سطح آنتی‌ژن اختصاصی پروستات
- وجود علائم شدید دستگاه ادراری و جریان بسیار ضعیف ادرار
احتباس ادراری مزمن
در این حالت شخص قادر به تخلیه کامل مثانه نمی‌باشد ولی همچنان می‌تواند به مقدار کمی ادرار کند. این حالت معمولا به تدریج و با گذشت زمان ایجاد می‌شود. اولین نشانه این عارضه جریان ضعیف ادرار یا نشت ادرار در زمان شب می‌باشد. امکان دارد بیمار احساس کند که شکمش ورم کرده و یا این که شخص قادر به تخلیه کامل مثانه نمی‌باشد.
احتباس ادراری مزمن معمولا باعث بروز درد نمی‌شود. ولی فشار ادرار می‌تواند به تدریج سبب کشش عضلات مثانه و ضعیف‌تر شدن آن شود. در این حالت امکان دارد در زمان تخلیه، ادرار در مثانه باقی بماند. در صورت عدم تخلیه کامل مثانه، امکان دارد مواردی مانند عفونت ادراری، نیاز به دفع مکرر ادرار، نشت ادرار در زمان شب یا سنگ مثانه ایجاد شوند. همچنین امکان دارد خون در ادرار مشاهده شود. احتباس مزمن ادراری در صورت عدم درمان می‌تواند سبب آسیب‌دیدگی کلیه و مثانه شود.
روش‌های درمان احتباس ادراری مزمن شامل:
- استفاده از لوله نازک و انعطاف‌پذیر (کاتتر) برای تخلیه ادرار از مثانه
- جراحی برای گشاد کردن مجرای ادراری
احتباس ادراری حاد
در اثر این عارضه، شخص به طور ناگهانی قادر به ادرار کردن نمی‌باشد. این عارضه بایستی فورا درمان شود و در این حال بایستی به پزشک یا نزدیک‌ترین بخش اورژانس مراجعه شود. امکان دارد به تخلیه مثانه با کاتتر نیاز باشد. پیش از برداشتن کاتتر، ممکن است از داروی مسدود کننده آلفا استفاده شود. این دارو از ایجاد مجدد احتباس ادراری حاد جلوگیری می‌کند.
روش‌های درمان بزرگی پروستات
جهت درمان بزرگی پروستات از سه روش استفاده می‌شود:
تغییر در نحوه زندگی
این روش درمان شامل ایجاد تغییر در نحوه زندگی برای کمک به بهبود علائم بزرگی پروستات می‌باشد. این تغییرات عبارتند از:
- ادرار کردن به محض ایجاد احساس فوریت در تخلیه ادرار
- رفتن به دستشویی برای ادرار کردن، حتی زمانی که فوریت در تخلیه ادرار احساس نمی‌شود.
- خودداری از مصرف داروهای ضد احتقان یا ضد حساسیت، این داروها سبب دشوارتر شدن تخلیه مثانه می‌شوند.
- خودداری از مصرف الکل و کافئین، خصوصا در ساعات پس از شام
- کاهش استرس، استرس می‌تواند سبب افزایش تعداد دفعات ادرار کردن شود.
- ورزش منظم، عدم فعالیت جسمانی می‌تواند سبب تشدید علائم شود.
- یادگیری و انجام تمرین کگل برای تقویت عضلات کف لگن
- گرم نگه داشتن بدن، سرما می‌تواند سبب تشدید علائم شود.
برخی از افراد از داروهای طبیعی برای درمان بزرگی پروستات استفاده می‌کنند. البته شواهدی مبنی بر تاثیر این داروها وجود ندارد.
مصرف دارو
زمانی که تغییر در نحوه زندگی سبب بهبود علائم نمی‌شود، پزشک مصرف دارو را به شخص توصیه می‌کند.
جهت بهبود علائم بزرگی پروستات از داروهای مختلفی استفاده می‌شود. این داروها شامل:
- مسدودکننده‌های آلفا-۱
- داروهای کاهش‌دهنده هورمون
- داروهای آنتی‌بیوتیک
جراحی
زمانی که مصرف دارو تاثیری در بهبود بزرگی پروستات نداشته باشد، از روش‌های مختلف جراحی استفاده می‌شود. برخی از این روش‌ها غیر تهاجمی یا کم‌تهاجمی هستند و استفاده از آن‌ها در مطب پزشک یا کلینیک امکان‌پذیر است.
