آیا می‌توان نذر کرد که فطریه را به زلزله زده‌گان داد؟
آیا می‌توان نذر کرد که فطریه را به زلزله زده‌گان داد؟ اگر نتوانیم آن را انجام دهیم، آیا می‌توان فطریه را به یک بدهکار ورشکسته داد؟
فطریه به زلزله زده‌گان
سال گذشته فطریه خود و چند تن از خانواده را نذر زلزله زده‌های آذربایجان کردیم و مشکلی پیش آمد که نتوانستیم مبلغ مورد نظر را آنجا هزینه کنیم. الآن آن مبلغ مهیا است ولی در نزدیکی ما خانواده‌ای هست که وضع مالی آنها معمولی است و چند وقتی است ورشکسته شده‌اند و کلی قسط و بدهی دارند آیا می‌شود آن مبلغ را به عنوان کمک به آنها پرداخت کرد؟
همه افراد آسیب‌دیده در زلزله فقیر هستند
حجت‌الاسلام حبیب رضا ارزانی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان در رابطه با پرداخت زکات فطریه امسال برای زلزله زدگان آذربایجان شرقی به خبرنگار ایسنا- منطقه اصفهان گفت: این مساله باید از دفتر مراجع تقلید استعلام شود و مردم با توجه به نظر مرجع تقلید خود اقدام کنند.
حجت‌الاسلام سید حسین بهشتی‌نژاد، مدیر کل دفتر تبلیغات اسلامی استان اصفهان نیز توجه به نظر فقها را در این امر ضروری دانست و به خبرنگار ایسنا گفت: بخش کمک رسانی امری شایسته است ولی پرداخت زکات فطریه به زلزله زدگان باید با توجه به نظر فقها و هر مسلمان باید طبق نظر مرجع تقلید خود در این زمینه اقدام کند.
حجت‌الاسلام قدرت‌الله خسروشاهی، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان نیز این موضوع را فقهی دانست و گفت: هرکس باید بر اساس نظر مرجع تقلید خود عمل کند.
وی با تاکید بر اینکه بعید می‌دانم مراجع تقلید با پرداخت زکات فطریه برای زلزله دیدگان آذربایجان مخالفت کنند، افزود: در حال حاضر همه افراد آسیب‌دیده در زلزله فقیر هستند و بر اساس دستورات اسلام زکات فطریه به افراد فقیر و مستحق تعلق می‌گیرد.
این حقوقدان با اشاره به اینکه نهادهای کمک رسان به مناطق زلزله دیده باید به صورت کلان این موضوع را پیگیری کنند، تصریح کرد: مسؤولان نهادهایی مانند هلال احمر، بهزیستی و … باید به دفتر مراجع تقلید مراجعه و موضوع را برای ایشان مشخص کنند و نظر آنها نسبت به پرداخت زکات فطریه برای آسیب دیدگان زلزله آذربایجان را جلب کنند.
اگر زلزله زدگان فقیر باشند پرداخت زکات فطریه به آنها مشکلی ندارد
این نوع نذر، اشکالی ندارد، ولی مخالفت با نذری که به صورت صحیح تحقق یافته، موجب کفاره است. و برخی[۱] از فقها عمل بر فرض سؤال را مخالف با نذر اولیه شمرده و برخی[۲] مخالف ندانسته و معتقد به جواز آن هستند.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۳]
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
مخالفت با نذر صحیح که با صیغه تحقق یافته موجب کفاره است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
مانعی ندارد خداوند قبول فرماید.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
بله می‌توانید، اگر صیغه شرعی نذر را بر زبان جاری نکرده بودید و نذر فقط ذهنی باشد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
در فرض سوال می‌تواند به هرکسی که فقیر شرعی باشد پرداخت کند.
منابع
[۱]. آیات عظام: خامنه‌ای و سیستانی.
[۲]. آیات عظام: مکارم شیرازی و نوری همدانی.
[۳]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی
بیشتر بخوانید:
میزان فطریه در سال ۹۹ و کفاره روزه قضا چه مقدار می باشد؟
