صورت برزخی شما کدام است؟ | صورت حیوانی افراد چیست؟

قرآن نیز در این رابطه می‌فرماید: «فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها [شمس/۸] سپس فجور و تقوا (شر و خیر) را به او الهام کرده است».

جسم آدمی هرگز تغییر شکل نداده و ثابت خواهد بود و آن نیز به خاطر خاصیت دنیا است؛ اما روح آدمی این قابلیت را دارد که به اشکال مختلف نمود پیدا کند، یعنی در عالم برزخ که عالم ارواح است، ممکن است به شکلی غیر از انسان ظاهر گردد.

علمای اخلاق معتقداند افرادى که در این دنیا زندگى می‌کنند همه از حیث جسم و شکل ظاهری انسان هستند، ولی از حیث روحی و معنوی، کمتر کسی به شکل انسان است؛ چرا که اخلاق آنان بسیار متفاوت است؛ و این اختلاف در اخلاق و ملکات نفسانی، موجب اختلاف شکل و صورت‏ آن‌ها در برزخ و آخرت می‌شود.

اختلاف شکل و صور حیوانات نیز مبتنى بر اختلاف غرائز و ملکات و صفات آن‌هاست؛ این‌که یک حیوان گربه است، یکى سگ، یکى به شکل روباه، دیگری به شکل گرگ و… در اثر اختلاف کمیت و کیفیت غرائز و صفات آن‌هاست.

به طور مثال صورت ملکوتى سگ، درندگى، غضب، وفا، احترام به غنى و راندن فقیر است، لذا لباس مادى و جسم طبیعى او نیز بدین شکل است. خوک، حیوانى است شهوت‌ران و بی‌عفت و بی‌عصمت، صورت روحانی‌اش چنین است، و چون به واسطه خوردن گوشت او، از آن ملکات و اخلاق زشت به شخص خورنده انتقال می‌یابد، در شریعت اسلام استفاده از گوشت آن حرام است. سوسمار نیز از چشمانش حِقد و حسد و کینه نمودار است و آن سرسختى که در او ملاحظه مى‏شود کاملًا از دیدگانش مشهود است.

با توجه به این مطلب علمای اخلاق معتقداند ـ و حق هم همین است ـ انسان در دنیا هر صفت ناپسندی از این حیوانات را در خود ایجاد کند، روح او در عالم برزخ نیز به همان شکل خواهد بود و اگر چند صفت زشت را دارا باشد، مثل حسد و بخل و کینه و شهوت‌رانی و… روح او معجونی از چند حیوان مختلف خواهد بود و اگر به خوبی‌ها روی آورده و در خود، صفات پسندیده را ایجاد کند، به شکل انسان بوده و روح او نیز آدم خواهد بود.[۱]

این مطلب در روایات معصومین(علیهم‌السلام) نیز اشاره شده است.

به طور مثال «ابو بصیر» نقل می‌کند: «در خدمت حضرت امام جعفر صادق(علیه‌السّلام) به حج مشرّف شدیم هنگامی‌که مشغول طواف بودیم، عرض کردم: فدایت شوم اى فرزند رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) آیا خداوند تمام این خلق را می‌آمرزد؟ حضرت فرمود: «اى أبو بصیر اکثر افرادى را که می‌بینى میمون و خوک هستند» عرض کردم: به من نیز نشان بده. آن‌گاه حضرت به کلماتى تکلم نمود و پس از آن، دست خود را بر روى چشمان من کشید، من نیز آن‌ها را به صورت خوک و میمون دیدم و این امر موجب وحشت من شد، لذا آن حضرت دوباره دست بر چشم من کشید و من آن‌ها را به همان صورت‏‌هاى اولیه مشاهده کردم».[۲]

ده گروه از امت اسلام صورت‌هایشان تغییر می‌کند:

پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «ده صنف از امت من متفرّق محشور می‌شوند؛ به طوری‌که خداوند آن‌ها را از مسلمانان جدا کرده و صورت‏‌هاى آن‌ها را تغییر می‌هد. گروهى از آنان به صورت بوزینه و گروهى به صورت خوک محشور می‌شوند؛ برخی از آنان صورتشان به طرف پائین و پاهایشان به طرف بالا، به عکس قرار دارد و بدین کیفیت در محشر کشیده می‌شوند؛  برخی دیگر نابینا هستند و با حالت کورى به این طرف و آن طرف‏ متحیرانه می‌دوند؛ برخی نیز کر‌ و لال‌اند و ابداً تعقل و ادراک ندارند؛ برخى زبان‌هاى خود را در حالی‌که به روى سینه‌هایشان افتاده است می‌جوند و چرک و خون از دهان‏‌هاى آن‌ها جارى است، به طوری‌که اهل محشر از این منظره نفرت دارند؛ برخى دیگر دست‏‌ها و پاهایشان بریده است؛ برخى نیز به شاخه‏‌هایى از آتش به دار آویخته شده‏ بودند؛ گروهى نیز بوى گندشان از بوى جیفه و مردار بیشتر است و گروهى دیگر به لباس‏‌هایى از زِفْت و قیر که به بدنشان چسبیده است ملبس‌اند.

اما آنان که به صورت بوزینه هستند، در دنیا اهل سخن‌چینی بوده‌اند؛ آنان که به صورت خوک هستند، اهل خوردن مال حرام‌اند؛ آن کسانی‌که واژگون به روى زمین کشیده می‌شوند، آنان رباخواران‌اند؛ آنان که نابینا هستند، افرادى هستند که در وقت حکم مراعات عدالت را نکرده و در بین مردم ظلم و ستم می‌کردند؛ آنان که کر و لال‌اند، کسانی هستند که به کردار خود، خودپسندانه می‌نگریستند. آنان که زبان‏‌هاى خود را می‌جوند، علما و خطبائى هستند که گفتار آن‌ها با کردارشان مطابقت ندارد. آنان که دست‏‌ها و پاهایشان بریده است، افرادى هستند که همسایگان خود را آزار می‌دادند. آنان‌که به دارهاى آتشین آویخته شده‌اند، جاسوسانی هستند که اخبار مردم را به نزد سلطان می‌برند؛ آنان که بوى گندشان از جیفه و مردار بیشتر است، افرادى هستند که از لذات و شهوات پیروى کرده و از اموال خود حق خدا را نمی‌دادند؛ و آنان‌که لباس‌هایى مانند قیرِ چسبیده‏ به بدن دارند، آنان اهل کبر و خودپسندى و تفاخر بودند.[۳]

————————-

پی‌نوشت:

[۱]. معاد شناسى، ج‏۲، ص ۲۸۸٫
[۲]. بحارالأنوار، ج۴۷، ص۷۹٫
[۳]. مجمع البیان، ج ۵، ص۴۲۳٫