چگونه نماز جعفر طیار را به صورت کوتاهتری بخوانیم؟
در تمام ادیان الهی دعا کردن وجود داشته اینکه انسان در گرفتاری هایش فقط دست به دامان پروردگارش شود و امید به الطاف خدا را در وجودش داشته باشد ، مرحوم آیت الله بهجت راهکاری مفید ارائه داده اند که نیاز به ایمان و تداوم دارد.
از آیه الله بهجت پرسیده شد؛
برای برآورده شدن حوائج کدامیک از نمازهایی که برای حاجت ذکر کرده اند خوب است؟
نماز روز پنجشنبه (در روز پنجشنبه از صبح تا غروب هر وقت بتواند چهار رکعت نماز بخواند (دو نماز دو رکعتی )
در رکعت اول بعد از حمد یازده مرتبه سوره قل هواللّهاحد و در رکعت دوم بعد از حمد بیست و یک مرتبه سوره قل هواللّهاحد را و پس از سلام نماز دو رکعت دوم را شروع کند.
در رکعت اول بعد از حمد سی و یک مرتبه قل هو الله احد را بخواند و در در رکعت دوم چهل و یک مرتبه قل و هواللّه را بخواند.
و پس از سلام نماز پنجاه و یک مرتبه قل هو الله احد و پنجاه و یک مرتبه صلوات بر حضرت رسول. بعد به سجده رفته، صدمرتبه یا اللّه بگوید و حاجتش را از خدا بخواهد که انشاءاللّه مستجاب است و بعد از خاتمه چهار رکعت نماز تسبیح حضرت زهرا(سلام الله علیها) را فراموش نکنید. این برای برآورده شدن حوائج خیلی مهم است.
از آیه الله بهجت سۆال شد: ازدواج جوانی سر نمی گیرد و به اصطلاح عوام بختش باز نمی شود، چه کند؟
ایشان فرمودند: نماز جعفر طیار علیه السلام بخواند و پس از آن دعایی که در کتاب زادالمعاد مجلسی آمده [این دعا از امام جعفر صادق علیه السلام توسط مفضل بن عمر روایت شده است و در مفاتیح الجنان در ضمن نماز جعفر طیار ذکر شده است] که در این هنگام خوانده شود، بخواند و در پی آن به سجده رود و تلاش کند که حتما گریه کند گرچه به مقدار کم و همین که چشمش را اشک گرفت حاجتش را از خدا بخواهد. این عمل را تا زمانی که حاجتش روا شود انجام دهد، و اگر نشد بداند که یا کم خوانده و یا با اعتقاد کامل نخوانده است.
هدیّهی رسول خدا صلّی الله علی ه و آله به جناب جعفر بن أبی طالب علیه السلام
مرحوم علامه مجلسی در ربیع الأسابیع می نویسد:
بدان که این نماز(نماز جعفر طیار) از جمله متواترات است و خاصّه و عامّه به سندهای بسیار روایت کرده اند، و مخالفان نیز این نماز را مستحبّ میدانند مگر نادری از ایشان، امّا اکثر ایشان به اعتبار عداوت باطنی که با امیرالمۆمنین علیه السّلام و اقارب آن حضرت دارند، این نماز را به عبّاس عموی پیغمبر صلّی الله علیه وآله نسبت داده اند.[ ربیع الاسابیع ، ص۱۸۰-۱۸۱]
مرحوم علّامهی مجلسی در ادامه مینویسد:
به سند معتبر از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام منقول است که چون جعفر طیّار، برادر امیرالمۆمنین علیه السلام، از هجرت حبشه مراجعت نمود، روزی رسید که فتح خیبر به دست امیرالمۆمنین علیه السّلام انجام شده بود. حضرت رسول صلّی الله علیه وآله به قدر مسافت یک تیر پرتاب، به استقبال او شتافت. چون جعفر نظرش بر جمال عدیم المثال آن حضرت افتاد، مشتاقانه به جانب آن حضرت دوید. حضرت او را در بر گرفت و دست در گردن او آورد و ساعتی با او سخن گفت. پس بر ناقهی غضبا سوار شد و جعفر را هم ردیف خود ساخت، و چون ناقه به راه افتاد، حضرت فرمود که: ای جعفر، ای برادر، میخواهی نسبت به تو بخشش بزرگی کنم؟ میخواهی تو را عطیّهی گرانبهایی بدهم؟ میخواهی تو را برگزینم؟ مردم گمان کردند که مال جزیل از غنایم خیبر به او عطا خواهد فرمود. جعفر گفت: بلی، پدر و مادرم فدای تو باد. پس حضرت نماز تسبیح را تعلیم نمود به او. [ ربیع الاسابیع ، ص۱۸۱ به نقل از جمال الاسبوع]
ثواب نماز جعفر طیّار
مرحوم علّامهی مجلسی در ربیع الاسابیع مینویسد:
بعد از نوافل شبانهروزی ، نمازی به حسب صحّت سند و کثرتِ ثواب به این نماز نمیرسد.[ ربیع الاسابیع ، ص۱۸۱]
ابوحمزهی ثمالی از حضرت باقر علیه السّلام نقل میکند که فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه وآله به جعفر بن ابی طالب فرمود: آیا نمیخواهی به تو نمازی را یاد دهم که اگر بخوانی ـ و مقدار گناهان تو به تعداد ریگ بیابان و کف دریا باشد ـ آمرزیده شوی؟ عرض کرد: بله ای رسول خدا. [ منلایحضرهالفقیه، ج ۱، ص۵۵۲]
ابراهیم بن ابى البلاد نقل میکند که از امام رضا علیه السّلام ثواب نماز جعفر را پرسیدم، فرمود: اگر گناهان کسی که این نماز را میخواند به تعداد شنهاى بیابان و به مقدار کف دریا باشد، خداوند وی را مى آمرزد! ابراهیم گفت: پرسیدم: این آمرزش، اختصاص به شیعیان دارد؟ فرمود: بله، اختصاص به شما دارد.[ ثواب الأعمال ، ص۴۰]
اسحاق بن عمّار از حضرت صادق علیه السّلام سۆال نمود: اگر کسی نماز جعفر را بخواند، آیا خداوند همان ثوابی که رسول خدا صلّی الله علیه وآله برای جعفر بیان نمود، برای این فرد نیز مینویسد؟ فرمود: به خدا قسم بله![ کافی ،ج۳،ص۴۶۷]
حضرت صادق علیه السّلام فرمود: هر کس هر روز نماز جعفر را بخواند، کارهای بد برای او نوشته نمی شود، و به ازای هر تسبیحی که در نماز بگوید، برای او حسنهای نوشته میشود، و درجهی وی در بهشت بالا میرود. [ مستدرکالوسائل، ج۶ ، ص۲۲۴ به نقل از فقه الرّضا]
حضرت باقر علیه السّلام به ابوحمزهی ثمالی فرمود: در هر رکعت نماز جعفر، ۷۵ مرتبه تسبیحات خوانده میشود که جمعاً میشود ۳۰۰ تسبیح در چهار رکعت. خداوند این تسبیحات را مضاعف کرده، و به ازای آن، برای تو دوازده هزار حسنه مینویسد که هر حسنه معادل کوه احد و بزرگتر از آن میباشد.[ منلایحضرهالفقیه، ج ۱، ص۵۵۳]
نماز جعفر طیّار را چه زمان بخوانیم؟
ابو بصیر از حضرت صادق علیه السّلام نقل میکند که فرمود: در هر زمان از شب یا روز که خواستی، نماز جعفر را بخوان … اگر خواستی نماز جعفر را در شب بخوان و آن را بخشی از نمازهای نافلهی شب خود قرار بده، و اگر خواستی این نماز را در روز بخوان و آن را بخشی از نمازهای نافلهی روز خود قرار بده.[ منلایحضرهالفقیه، ج ۱، ص۵۵۴]
احمد بن علی انصاری از رجاء بن ابى ضحّاک نقل میکند که گفت: مأمون مرا فرستاد که علىّ بن موسى علیه السّلام را از مدینه به خراسان بیاورم، و سفارش نمود که من شخصاً مراقب و مواظب او باشم. همچنین امر کرد که در طول شبانه روز از او جدا نشوم و محافظ او باشم تا ایشان را به نزد مأمون برسانم. لذا من پیوسته با حضرت بودم و از ایشان جدا نمى شدم. به خدا قسم کسی را ندیدم که نسبت به خداوند متعال از او متّقىتر باشد، و یا بیشتر از او یاد خدا باشد، و یا خدا ترستر از وی باشد. آن حضرت هر شب چهار رکعت نماز جعفر طیّار می خواند و آن را بخشی از نماز شب محسوب مینمود.[ عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج۲، ص۱۸۰-۱۸۱]
حضرت صاحب الامر علیه السّلام در یکی از توقیعات صادره فرمود: بهترین زمان برای خواندن نماز جعفر، آغاز روز جمعه میباشد، البته در هر زمانی که خواستی و یا هر وقتی از شب و روز که خواستی، خواندن نماز جعفر جائز است. [ وسائلالشیعه ،ج۸ ، ص۵۶ به نقل از احتجاج]
حسن بن فضّال گفت: از حضرت رضا علیه السّلام دربارهی شب نیمهی شعبان پرسیدم و عرض کردم: آیا برای این شب نمازی به غیر از نمازِ دیگر شبها وجود دارد؟ حضرت فرمود: نماز واجبی برای این شب نیست، اما اگر دوست داری که در این شب عمل مستحبّی انجام دهی، تو را به نماز جناب جعفر بن ابی طالب علیه السّلام توصیه میکنم. [ بحارالأنوار ،ج۹۷،ص۸۴-۸۵ به نقل از امالی صدوق]
حضرت صادق علیه السّلام از پدران گرامی خویش نقل میکند که امیرالمۆمنین علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه و آله به جعفر چنین فرمود: اگر توانستی، هر روز این نماز را بخوان. اگر نتوانستی هر روز بخوانی، در هر جمعه بخوان. اگر در هر جمعه نتوانستی بخوانی، در هر ماه بخوان. اگر در هر ماه نتوانستی بخوانی، در هر سال بخوان. اگر در هر سال نتوانستی بخوانی، یک بار در عمرت بخوان. اگر چنین کنی، خداوند گناهان کبیره و صغیره، گناهان غیر عمد و عمد، و گناهان قدیم و جدید تو را میآمرزد. [ مستدرکالوسائل، ج۶ ، ص۲۲۳- ۲۲۴ بن نقل از جعفریات/روایت مشابه: مستدرکالوسائل، ج۶ ، ص۲۲۶- ۲۲۷ به نقل از نوادر راوندی]
مکانهای توصیه شده برای خواندن نماز جعفر طیّار
هر کس حضرت رضا علیه السّلام یا یکی از ائمّه علیهم السّلام را زیارت کند، و نزد او نماز جعفر بخواند، برای او به ازای هر رکعت نمازی که خوانده است، ثواب هزار حجّ، هزار عمره، آزاد ساختن هزار بنده، و هزار جهاد در راه خدا همراه با پیامبر مُرسل نوشته میشود. همچنین به ازای هر قدمی که برداشته است، ثواب صد حج، صد عمره، آزاد سازی صد بنده در راه خدا منظور میشود، و برای او صد حسنه نوشته میشود، و
از او صد عملِ بد، پاک میشود. [ بحارالأنوار، ج۱۰۰ ،ص۱۳۷-۱۳۸/مستدرکالوسائل، ج۶، ص۲۳۲- ۲۳۳]
طریقه خواندن نماز جعفر طیّار
حضرت صادق علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه و آله به جعفر بن ابی طالب علیه السّلام فرمود:
چهار رکعت نماز میخوانی(دو نماز دو رکعتی)؛ در هر رکعت بعد از قرائت ـ یعنی خواندن حمد و سوره ـ ۱۵ بار میگویی: «سُبْحَانَ اللهِ ، وَ الْحَمْدُ لِلهِ ، وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ ، وَ اللهُ أَکْبَر» ـ تسبحات اربعه ـ بعد به رکوع میروی و ۱۰ بار تسبحات اربعه میگویی. بعد از برخاستن از رکوع ۱۰ بار تسبیحات اربعه میگویی. در سجدهی اوّل ۱۰ بار تسبیحات اربعه میگویی. بعد از آن که سر از سجدهی اوّل برداشتی ۱۰ بار تسبیحات اربعه می گویی. در سجدهی دوم ۱۰ بار تسبیحات اربعه میگویی و سرانجام، بعد از آن که سر از سجدهی دوم برداشتی ۱۰ بار تسبیحات اربعه می گویی.[ کافی ،ج۳،ص۴۶۵-۴۶۶]
حضرت رضا علیه السّلام فرمود:
در رکعت اوّلِ نماز جعفر سورهی زلزال، در رکعت دوم سورهی عادیات؛ در رکعت سوم سورهی نصر؛ و در رکعت چهارم سورهی توحید خوانده شود.[ کافی ،ج۳،ص۴۶۵]
طریقه مختصر کردن نماز جعفر طیّار
ابان گفت: از حضرت صادق علیه السلام شنیدم که میفرمود: هر کس عجله دارد، میتواند نماز جناب جعفر را بدون تسبیحات بخواند، سپس تسبیحات را در حالی که به دنبال کارهای خود میرود بگوید! [ وسائلالشیعه ،ج ۸ ،ص ۶۰ به نقل از کافی]
حضرت صادق علیه السّلام به ابابصیر فرمود: اگر عجله داشتی، نماز جعفر را بدون تسبیحات بخوان و سپس قضای تسبیحات را بهجا آور.[ وسائلالشیعه ،ج ۸ ،ص۶۰- ۶۱]
مرحوم آیت الله محمّد تقی موسوی اصفهانی(متوفّی ۱۳۴۸ ه ق) در کتاب سراج القبور مینویسد:
اگر فردی کار تعجیلی دارد، جایز است که اصل نماز (جعفر) را بیتسبیحات بخواند، و بعد از نماز تسبیحات را بخواند ـ اگر چه در حال راه رفتن باشد .[ سراج القبور ، فصل۱۱]
مرحوم آیت الله میرزا محمّد باقر فقیه ایمانی(متوفّی ۱۳۷۰ ه ق) در کتاب فوز اکبر و پس از تأکید بر خواندن نماز جناب جعفر علیه السّلام در شب نیمهی شعبان مینویسد:
یک قسمِ مختصر و آسان این نماز آن است که ۴ رکعت به دو سلام خوانده شود، و بعد از چهار رکعت، سیصد مرتبه بگویند: «سُبْحَانَ اللهِ ، وَ الْحَمْدُ لِلهِ ، وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ ، وَ اللهُ أَکْبَر».[ فوز اکبر،ص۲۰۳]
منبع:تبیان