حکم نفرین و دعا برای مرگ کسی چیست ؟

برای آن دسته از دشمنان اسلام که هیچ امید برای هدایت آنان نیست، می‌توان لعن و نفرین فرستاد، اما در غیر این موارد، بویژه در ارتباط با درگیری‌ها و دلگیری‌های شخصی نفرین و آرزوی مرگ کار شایسته‌ای نیست، به خصوص نفرین علیه والدین که حق بزرگی بر گردن فرزند دارند، بلکه برخی مراجع این کار را نوعی عاق والدین و بی‌احترامی به آنان شمرده و آن‌را جایز نمی‌دانند.

حکم نفرین دعا برای مرگ کسی از نظر مراجع

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:

1. حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی): : نفرین کردن فی نفسه کار خوبی نیست، ولی نفرین بر دشمنان اسلام، اشکال ندارد. . در فرض مذکور کار شایسته‌ای نیست، و بهتر است برای هدایت دیگران دعا کنید.
2. حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): : چنین دعایی عقوق والدین است و حرام است.
3. حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی): : نفرین فرد، اهانت و بی‌احترامی به اوست لذا در مورد والدین جایز نیست.
4. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): : دعا به نحوی که در سؤال آمده صحیح نیست و همیشه برای دیگران از خداوند متعال خیر و عافیت و هدایت و ارشاد و رفع مشکلات بخواهید.
5. حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): : هرگز نفرین به کسی نکنید و به همه دعای خیر کنید.
6. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): : سزاوار است دعا به خیر باشد.

نفرین و آثار آن

نفرین تنها یک واکنش بی تأثیر و حرف مفت نیست، بلکه واکنشی است با آثار و تبعات سخت و شدید که شخص باید مواظب باشد گرفتار آن نشود.

خداوند در آیات ۸۸ تا ۹۰ سوره یونس و نیز ۷۱ تا ۷۲ سوره دخان، تباهی اموال و بهره نبردن از آنها را از پیامدهای نفرین می شمارد و در این آیات گزارش می کند که چگونه نفرین حضرت موسی(ع) موجب شد تا فرعون و فرعونیان نتوانند از همه نعمت ها و مواهبی که در اختیار داشتند بهره ببرند و خود و اموالشان تباه شود.

سرگردانی انسان ها نیز از آثار نفرین است. اگر انسان کاری کند که نفرین حقی او را بگیرد، ممکن است در زندگی گرفتار سرگردانی شود، چنان که دعای بد و نفرین حضرت موسی(ع) موجب سرگردانی یهودیان به مدت چهل سال شد. (مدثر، آیات ۴۲ تا ۶۲)

قساوت قلب و سنگدلی نیز از آثار و پیامدهای نفرین است. (یونس، آیات ۸۸ تا ۰۹) همچنین هلاکت و نیستی (مومنون، آیات ۳۲ تا ۷۲ و قمر، آیات ۹ تا ۶۱) از دیگر آثار نفرین حق و اهل حق است.

درخواست مرگ خود از خدا صحیح است ؟

لذا درخواست مرگ در حالت عادی پذیرفتنی نیست؛ زیرا نعمت عمر چیزی است که خدای متعال به انسان ارزانی داشته و انسان باید از آن نهایت استفاده و بهره برداری را در راه اهداف خلقت بکند.

در روایت آمده است؛ روزی پیامبر اکرم(ص) به عیادت بیماری رفت؛ از او احوال‌پرسی کرد؛ بیمار از درد و مشکلاتش نالید و آرزوی مرگ کرد. پیامبر به او فرمود:

«لَا تَتَمَنَّ الْمَوْتَ فَإِنَّکَ إِنْ تَکُ مُحْسِناً تَزْدَدْ إِحْسَاناً وَ إِنْ تَکُ مُسِیئاً فَتُؤَخَّرُ تُسْتَعْتَبُ فَلَا تَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ»؛
آرزوی مرگ نداشته باش؛ زیرا اگر تو آدم خوب و نیکوکار باشی، با طولانی‌تر شدن عمرت بر کارهای نیک تو افزوده می‌شود، و اگر گناه‌کار باشی، فرصت پیدا می‌کنی و مورد رضایت خدا قرار مى‌‏گیرى،‏ پس تمنای مرگ نکنید».

از این‌رو در جایی دیگر فرمود:

«لَا یَتَمَنَّیَنَّ أَحَدُکُمُ الْمَوْتَ بِضُرٍّ نَزَلَ بِه»؛
هیچ‌یک از شما به دلیل مشکلاتی که برایتان پیش آمده، آرزوی مرگ نکنید.

از امام علی(ع) نیز نقل شده است: «آرزوی مرگ نکنید؛ زیرا ترس و اضطراب لحظه‌های جان دادن و سکرات مرگ، بسیار شدید و سخت است. یکی از خوشبختی‌های انسان، این است که عمرش طولانی باشد و در نتیجه، با توبه و انابه به سوی قیامت و سرای ابدی برود».

شهادت در راه خدا: شهادت در راه خدا یکی از آرزوهای اولیای الهی بود که برای رسیدن به آن لحظه شماری می‌کردند.

حضرت علی(ع) می‌فرماید: «به خدا قسم، عشق پسر ابوطالب به مرگ از علاقه کودک شیرخوار به پستان مادر بیشتر است».

نکات مورد توجه و مهم :

1. به طور کلی نفرین نمودن نسبت به دوستان و اطرافیان کار پسندیده ای نیست. انبیا و اولیا الهی جز در موارد نادری که مجبور می شدند، قوم خویش را نفرین نمی نمودند. ایشان در اغلب موارد حتی نسبت به کسانی که به ایشان ستم روا می داشتند و از پذیرش هدایت روی بر می تافتند، دعا می نمودند و از خدای متعال برای آنها هدایت و مغفرت می خواستند.
2. نفرین در حقیقت نوعی انتقام گیری از کسی است که ستمی از او به ما رسیده است. در فرهنگ اسلام عفو و بخشش و رحمت بر خشم و غصب و انتقام خصوصا نسبت به مؤمنین و نزدیکان ترجیح داده شده است. در عفو لذتی است که در انتقام نیست، همان گونه که رحمت الهی برغضبش سبقت دارد (سبقت رحمته غضبه).
3. نفرین نوعی دعا است ولی دعا برای دور شدن کسی از خیر و رحمت و سعادت است و اگر شرایط دعا در آن جمع باشد و نفرین به جا و به مورد باشد این دعا نیز با خواست خداوند اجابت می گردد.
4. کسى که ظلم مى ‏کند چه بسا در همین دنیا کیفر آن را ببیند. اما اولاً؛ همه کسانى که ظلم کرده ‏اند کیفر آن را در این دنیا نمى ‏بینند و به عللى از جمله به جهت کارهاى خوبشان، کیفر ظلم آنان به تأخیر مى ‏افتد و احیاناً در عوالم پس از مرگ کیفر آن را خواهند دید. ثانیاً؛ دیدن کیفر و جزاى بعضى از گناهان در این دنیا، ممکن نیست. مثلاً کسانى که افراد زیادى را در جنگ‏ها و یا بمباران‏هاى اتمى و شیمیایى کشته ‏اند، چگونه مى‏ توان آنان را به کیفر واقعى اعمالشان رساند.