برای پیش خرید مسکن و آپارتمان چه نکاتی را باید رعایت کنیم تا ضرر نکنیم؟
اختلاف خریدار و فروشنده در قرارداد پیش فروش میتواند ناشی از وضعیتهای مختلفی باشد مانند اختلافاتی که بین مالکین و سازندگان در قراردادهای مشارکت ساخت وجود دارد در چنین شرایطی ،خریدار قربانی اختلاف بین مالک و سازنده است .
در خرید ملک، چیزی که مبنای محاسبهی قیمت قرار می‌گیرد، متراژ است؛ یعنی فروشنده‌ی ملک، آن را با ابعاد معین به خریداران پیشنهاد می‌دهد. چون ابعاد ملک نقش مهمی در زمینه‌ی جلب نظر خریداران دارد و جزو کلیدی‌ترین موضوعات مد نظر آن‌ها در انتخاب ملک است؛ بنابراین، باید دقت کافی برای دقیق بودن مساحت ملک شود.
اما همیشه این دقت کافی وجود ندارد و ممکن است مساحت ملک زیادتر یا کمتر از مقداری باشد که بر آن توافق شده است. در این موارد چه باید کرد؟ حقوق و وظایف دو طرف چیست؟
اینجا باید دو مورد را جداگانه بررسی کنیم؛ موردی که ملک مورد نظر خانه یا آپارتمان ساخته شده و آماده است و موردی که آپارتمان هنوز ساخته نشده و خریداران در واقع در حال پیش خرید کردن آن هستند.
۱ ـ املاک ساخته شده
چون قیمت (ثمن) ملک بر اساس مقدار آن تعیین می‌شود، طبق ماده‌ی ۱۴۹ قانون ثبت خریدار میتواند به نسبت کسری در مقدار ملک از ثمن معامله کم کند و اگر مقدار ملک بیشتر از میزان مورد توافق بود، قیمت مازاد بر آن را بر اساس ارزش مندرج در «اولین سند انتقال» و سایر هزینه‌های قانونی معامله به صندوق ثبت بپردازد و تقاضای اصلاح سند خود را بنماید.
۲- پیش فروش و پیش خرید آپارتمان
در این مورد یک قانون جداگانه به نام «قانون پیش فروش آپارتمان ها» در سال ۱۳۸۹ تصویب شده که بیشتر برای حمایت از «پیش خریدار» بوده است. ماده ۷ این قانون بیان می‌کند که اگر اختلاف متراژ مندرج در قرارداد با صورت مجلس تفکیکی تا ۵ درصد باشد، هیچ یک از طرفین حق فسخ ندارند، ولی اگر اختلاف بیشتر از ۵ درصد باشد، فقط پیش خریدار حق فسخ دارد؛ چه متراژ واقعی ملک کمتر باشد و چه بیشتر.
مثلا اگر در قرارداد متراژ ملک ۲۰۰ متر و از قرار متری ۵ میلیون ذکر شده باشد و در زمان تحویل، ملک ۱۹۰ یا ۲۱۰ باشد، هیچکس حق فسخ ندارد؛ چون اختلاف متراژ کمتر از ۵ درصد است.
اگر مساحت واقعی کمتر از مقدار مورد توافق باشد و پیش خریدار نخواهد قرارداد را فسخ کند، فروشنده باید قیمت روز ملک را به او بدهد. اگر مقدار ملک بیشتر از مقدار مورد توافق باشد، خریدار باید قیمت مندرج در قرارداد پیش فروش (چون قبل از کامل شدن ساختمان قرارداد اصلی وجود ندارد) را به فروشنده بپردازد.
