عکس هایی از کندوی زنبور‌های شوگربگ

همه زنبور‌ها نیش نمی‌زنند. حدود ۵۰۰ گونه از بیست‌هزار گونه زنبوری که وجود دارد، این توانایی را از دست داده اند، اما رفتار‌های دفاعی دیگری از خود نشان می‌دهند؛ مثل گاز گرفتن یا بارش موم، رزین گیاهی و گِل روی مزاحمان. آن‌ها اغلب با تعداد زیادشان به شکارچیان بزرگ‌تر حمله می‌کنند.

چهارده گونه از زنبور‌های بدون نیش بومی استرالیا هستند. از این میان، زنبور‌های شوگربگ (sugarbag) به خاطر کندو‌های بسیار زیبایی که می‌سازند مشهور هستند.

زنبور شوگربگ یا «Tetragonula carbonaria» در مقایسه با سایر زنبور‌های بدون نیش کوچکتر است. آن‌ها عمدتا سیاه رنگ هستند و بدنشان پوشیده از مو‌های میکروسکوپی است.

زنبورهای شوگربگ کندو‌های مارپیچی می‌سازند که منحصر به این گونه است. کندو‌ها پهن و مسطح هستند، اما هر مارپیچ کمی بالاتر از قبلی است که به آن شکل مخروطی مسطح می‌دهد. یک لانه کامل ممکن است بیست مارپیچ داشته باشد.

کندو‌ی زنبورهای شوگربگ فقط یک ورودی دارد که آن هم به شدت توسط زنبور‌های نگهبان محافظت می‌شود و با مخلوطی از موم زنبور و رزین پوشانده می‌شود. خواص ضدباکتریایی رزین، عوامل بیماری‌زا را از زنبور‌ها هنگام ورود به کندو پاک می‌کند. همچنین این ماده مانع ورود شکارچیانی مثل مورچه‌ها و سوسک‌ها می‌شود.

مشخص نیست که چرا زنبورهای شوگربگ کندوی خود را مارپیچی می‌سازند. شاید برای گردش بهتر هوا داخل کندو باشد، به خصوص از آنجا که سایر کلونی‌های زنبور‌های عسل تهویه خوبی ندارند.

چون این زنبور‌ها نمی‌توانند نیش بزنند، بسیاری از خانه‌های خارج شهر در استرالیا این کندو‌ها را در حیاط خانه خود نگه می‌دارند. بسیاری از آن‌ها این زنبور‌ها را نه به خاطر عسل، بلکه برای لذت بردن از حفظ گونه‌های بومی این کار را می‌کنند که زیستگاهشان به دلیل توسعه انسانی رو به کاهش است. در مقابل، زنبور‌ها محصولات، گل‌های باغ و سایر گیاهان را هنگام جستجوی شهد و گرده، گرده افشانی می‌کنند.