شخصیت شناسی از روی کودک درون /روش شناسایی کودک درون

آزمون روان‌سنجی پیش رویتان برای شناخت بیش‌تر با کودک درونتان تدارک دیده شده. برای اینکه بتوانید آن را حس کنید و از این به بعد به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که هر چند وقت یکبار بشود به او سری بزنید، احوالش را سوال کنید و از سلامتی‌اش مطمئن شوید.

شاید تا به حال از زبان روانشناسان شنیده‌اید یا در مجله‌های روانشناسی خوانده‌اید که چنانچه به نیازهای اصلی یک کودک، در دوران کودکی‌اش جواب مناسبی داده نشود، وی در همان مرحله از رشد فکری باز خواهد ماند یا دست‌کم با موانع بیشتری برای رسیدن به موفقیت نسبت به همسالان خود رو به رو خواهد شد؛ به عبارت دیگر وی در آینده شخصی بزرگ سال خواهد بود با اذهان و رفتارهایی که درونمایه کودکانه دارند و همین‌طور عکس‌العمل‌ها و رفتارهای اشتباهی که ریشه در نیازهای برآورده نشده وی در زمان کودکی‌اش دارند.

درصورتی که کودک درون شما آزرده شده باشد، همین مساله سبب خواهد شد که شما در طول زندگی با سختی‌های زیادی رو به رو شوید و شاید در زندگی‌تان ناموفق باشید و با احساسات ناخوشایند و ناخشنودی، زندگی تان را سپری کنید.

جالب است بدانید که منشأ برخی سختی‌های روانی مثل وابستگی بی‌اندازه، استرس، زودرنجی، ترس، ناراحتی، خیال‌پردازی، خودشیدایی و… همین کودک آزرده است؛ چراکه به اعتقاد اکثر روانشناسان در صورتی که کودک درون شخصی سلامت باشد منبع سرشاری از انرژی، خلاقیت، خوشحالی و طراوت است و سبب ترقی روزافزون وی در زندگی خواهد شد.

«کودک درون» اصطلاحی است که بسیاری از ما هر چند بیش‌تر برای شوخی و طنز در گفت‌وگوهایمان هم آن را به کار می‌بریم، ولی این مبحثی مهم در علم روانشناسی در درمان رفتارهای ناهنجار و عادت‌های نادرست و استرس‌های بجامانده از زمان کودکی به روانکاوان و روانپزشکان کمک می‌کند.

چنانچه شما شخصی سختگیرید و از زندگی لذت نمی‌برید یا با دیدن فیلم‌های کمدی نمی‌خندید و تمامی آن‌ها را مسخره‌آمیز می‌پندارید، بدانید که به احتمال زیاد کودک درون شما بیمار است و برای رهایی از این قبیل مشکلات که به علت بیماری این کودک در شما شکل گرفته، کافی است برای بهبود وضعیت کودک درونتان قدم‌هایی محکم و آگاهانه بردارید.

برای اینکه بتوانید از سلامت یا بیمار بودن کودک درونتان آگاهی یابید به پرسش‌های زیر جواب دهید تا وضعیت سلامت کودک درونتان را بسنجید.

► ردیف عبارت: با «بله» یا «خیر» جواب دهید

۱- زمانی که در پی انجام کاری جدید برمی‌آیم، حس ترس و نگرانی می‌کنم

۲- به‌ندرت در مورد جملات پیچیده که درکشان برایم اسان نیست از افراد دیگر سؤال می‌کنم

۳- در اعماق وجودم حس می‌کنم که ایرادات بسیاری دارم که نمی‌توانم حذفشان کنم

۴- برای آغاز هر کاری با سختی‌های زیادی روبرو می‌شوم

۵- معمولاً برای خاتمه بخشیدن به کارهایم مشکل دارم

۶- پیوسته خودم را به دلیل بی‌عرضگی سرزنش می‌کنم

۷- کمالگرا هستم و رسیدن به هیچ موفقیتی من را راضی نمی‌کند

۸- هیچگاه قدرت سنجش درستی ندارم و نمی‌توانم راه درست را انتخاب کنم

۹- دقیقاً نمی‌دانم از زندگی چه می‌خواهم

۱۰- پیوسته به من القا شده است که باید به برترین‌ها دست یابم، ولی نمی‌توانم

۱۱- حس می‌کنم زندگی ام توخالی است و بیش‌تر وقت‌ها حس بیماری افسردگی می‌کنم

۱۲- درواقع نمی‌دانم که چه شخصی هستم و معیارهای ارزشی من در زندگی‌ام چیست؟

۱۳- به گونه‌ای بی‌نظم غذا می‌خورم و چه‌بسا زمان مشخصی برای غذا خوردن تعیین نکرده‌ام

۱۴- به ندرت می‌دانم در حالت‌های گوناگون چه احساسی دارم

۱۵- هنگامی که عصبانی می‌شوم حس شرمندگی و خجالت می‌کنم

۱۶- از بداخلاقی افراد دیگر می‌ترسم و برای جلوگیری از بداخلاقی افراد دیگر هر کاری می‌کنم

۱۷- موقع گریه کردن شرمسارم و خودم را از سایرین پنهان می‌کنم

۱۸- از اینکه بگویم از چیزی یا انجام کاری ترس دارم حس شرمندگی می‌کنم

۱۹- تقریبا هیچوقت احساسات نامطلوبم را بروز نمی‌دهم

۲۰- خواب مرتب و منظمی ندارم

۲۱- به اطرافیان و به خودم بی‌اعتمادم

۲۲- گوشه‌گیر هستم و از مردم علی الخصوص اشخاص بالا دستی‌ام گریزانم

۲۳- هر کاری را که گمان می‌کنم سایرین از من انتظار دارند، انجام می‌دهم

۲۴- شدیداً با سایرین رقابت می‌کنم، ولی مدام بازنده هستم

۲۵- مستقیم به شخصی پاسخ رد نمی‌دهم و غیر مستقیم از انجام آنچه وی از من می‌خواهد سرباز می‌زنم

۲۶- هیچوقت حس صمیمیت با والدینم نداشته‌ام

۲۷- خودم یا سایرین را در صورت ارتکاب خطا، مسخره می‌کنم

۲۸- به هر قیمتی که شده از دعوا و درگیری با سایرین جلوگیری می‌کنم.

نحوه نمره‌گذاری

حال که به تمامی پرسش‌های این آزمون جواب داده‌اید، نوبت آن است که امتیازتان را محاسبه کنید. برای محاسبه امتیازتان در سوالاتی که گزینه «بله» را انتخاب کرده‌اید، یک امتیاز برای خودتان در نظر بگیرید. گزینه «خیر» اصلاً امتیازی ندارد. توجه داشته باشید که امتیاز نهایی شما باید عددی بین ۰ تا ۲۸ باشد.

معنا و مفهوم امتیازهای به دست آمده

► درصورتی که نمره شما در این آزمون ۱۴ و کم‌تر از آن باشد: کودک درون شما بیمار و آزرده است و باید برای بهبود شرایط زندگی‌تان در کنار کسب اطلاعاتی بیش‌تر در مورد کودک درون، به سفارش‌هایی که در ادامه مطرح خواهد شد عمل کنید.

► در صورتی که نمره شما در این آزمون بیش‌تر از ۱۴ باشد: به شما تبریک می‌گوییم چراکه کودک درون شما سلامت است.

درصورتی که  کودک درونتان آزرده و بیمار است، مضطرب نباشید و به نکته‌هایی که علیرضا عبدی، کارشناس ارشدروانشناسی بالینی در ادامه این مطلب مطرح کرده است، توجه کنید تا شانستان برای لذت بردن از زندگی و موفقیت در آن بیش‌تر شود.

کودک درون مبحثی مهم در روانشناسی است که در درمان رفتارهای ناهنجار، عادت‌های و استرس‌های بجامانده از دوران کودکی به روانشناسان کمک می‌کند. کودک درون، قسمتی از وجود ماست که گاهی ناسازگار است و گاهی دوست دارد کودکی کند و مثل یک کودک پرنشاط و شاداب دست به هیجاناتی بزند که برحسب ظاهر با منطق و دلیل سازش ندارد. کودک درون عاشق بازی، شادمانی و شوخی است، ولی بیش‌تر وقت‌ها اشخاص بی‌اطلاع، جدّی و دارای رفتار تکلیف‌گرا بر وی مسلط میشوند و اجازه نمی‌دهند خود را ظاهر کند که در این صورت بلوغ عاطفی آن‌ها رشد نمی‌کند.

پیامدهای منفی سرکوب کودک درون

هنگامی که تمایلات، خواسته‌ها و نیازهای کودک درون را سرکوب می‌کنید، در معرض خطرات زیادی قرار می‌گیرید. به صورت نمونه، هیچوقت یاد نمی‌گیرید چطور حس طبیعی داشته باشید، بازی کنید و لذت ببرید. هیچوقت یاد نمی‌گیرید چطور ارام باشید و استرس‌های خود را کنترل کنید.

از اینکه به میزان کافی خوب نیستید حس گناه می‌کنید و از بودن در کنار خانواده و کودکتان لذت نمی‌برید. از صمیمی شدن با سایرین می‌ترسید و گوشه گیر می‌شوید. افرادی که از زندگی شان ناراضی هستند باید توجه کنند که مدت‌هاست پیام‌های کودک درونشان را نادیده گرفته‌اند، ولی نکته مثبت این است که هر لحظه اراده کنند می‌توانند به کمک رابطه برقرار کردن با کودک درونشان و آشنا شدن با آن راهی تازه به سوی زندگی جدید و شاد و پرانرژی باز کنند.

روش شناسایی کودک درون

برای اینکه کودک درون خود را شناسایی کنید باید خود را در موقعیتی آرام قرار دهید، چشم‌هایتان را ببندید و ۳۰ دقیقه خود را در سن بین ۳ تا ۸ سال تصور کنید. آنگاه خود را شکل این کودک و نخست در تعامل با اعضای خانواده و بعد در رابطه با هم‌بازی‌هایتان که در مجاورت منزل یا مدرسه شما هستند، ببینید. توجه کنید در برابر رفتارهای اعضای خانواده‌تان چطور عکس‌العمل نشان می‌دهید و با دوست‌ها و هم‌بازی‌های خود کنار می‌آیید و از بازی و رابطه با آن‌ها لذت می‌برید یا نه.

عاقبت خود را در محیط خانواده تصور کنید. آیا شما شاد و پرانرژی و هیجان‌زده هستید و از زندگی لذت می‌برید؟ آیا شما جدّی، ناراحت و دلسرد از زندگی هستید؟ در صورتی که کودکی ناراحت و جدّی هستید تلاش کنید آخرین تجربه خوشحالی را که به عنوان یک بچه داشتید، به یاد آورید. ما می‌توانیم به کودک درون خود بگوییم در زندگی خیلی جدّی و مشکل پسند نباشد و به اشتباهاتش بخندد و تلاش کند از چیزهای کوچک در زندگی لذت ببرد.

نحوه برقراری رابطه مؤثر با کودک درون

تلاش کنید از چیزهای کوچک، پیش پا افتاده و چه‌بسا بی‌ارزش به هیجان بیایید و لذت ببرید. از قهقهه بچه‌ها به وجد بیایید و از صدای پرنده‌ها لذت ببرید تا کودک درون شما فعال‌تر شود. از بهار، فصل تابستان، گل‌های بهاری، دشت‌ها و کوه‌ها لذت ببرید تا حس بهتری پیدا کنید؛ یعنی آشتی با طبیعت دستور کار برنامه‌های شما باشد.

بچگانه به جست و خیز بپردازید. دست از مدام رسمی بودن و کمال‌گرایی بردارید و نگرانی از آینده و آزردگی از سایرین را به فراموشی بسپارید و خود و سایرین را ببخشید تا آزاده، رها و شاداب به زندگی ادامه دهید چراکه در این صورت است که کودک درون رها می‌شود و شما قادرید دست به نوآوری و ابتکار بزنید.

۱۰ روش ساده برای شفای کودک درون

در مقاله‌های گوناگون روانشناسی شیوه‌های ساده‌ای پیشنهاد شده است که به کمک آن‌ها می‌توانید به فرآیند شفای کودک درونتان کمک کنید. در ادامه با چند مورد از این روش‌ها بیش‌تر اشنا می‌شوید.

۱- اوقات فراغت خود را با افرادی بگذرانید که به آن‌ها علاقمند هستید و از بودن با آن‌ها لذت می‌برید. به این ترتیب کودک درونتان حس امنیت و آرامش بیشتری خواهد کرد.

۲- اتاقتان را آن گونه که دلتان می‌خواهد تزئین کنید. چه بسا درصورتی که برای سایرین خنده‌دار به نظر می‌رسد، آنقدر مهم نیست. پرده‌ها، رنگ دیوار و اشیاء و وسایل، تابلوها و روتختی را با سلیقه خودتان انتخاب کنید.

۳- به حس ششم و شهود خود احترام بگذارید؛ به عنوان مثال درصورتی که ته دلتان به انجام کاری راضی نیست، آن را انجام ندهید یا در تصمیم‌گیری‌ها به ته قلبتان هم نگاهی بیندازید چراکه کودک درونتان آن جا نشسته است.

۴- بدون توجه به سن و سالتان نقاشی بکشید. هنگامی که نقاشی می‌کشید، از تخیل خود کمک بگیرید و طرح‌های تخیلی بکشید و آن‌ها را با رنگ‌های دلخواه خود رنگ کنید. قطعاً بچه درونتان در انتخاب رنگ‌ها به شما کمک خواهد کرد و فعال‌تر خواهد شد.

۵- به تماشای طلوع و غروب بنشینید و با خود بگویید: این امکان دارد آخرین طلوع یا غروب خورشید باشد که به تماشای آن نشسته‌ام و این تجربه‌ای ناب برای کودک درونتان خواهد بود.

۶- از انتقادهای بیجا و دائم نسبت بخود دست بردارید. در چنین لحظاتی اندکی تامل کنید. شما در حال شلاق زدن به کودک درونتان هستید، شلاق را دور بیندازید و با وی بامحبت باشید.

۷- هنگامی که زیر فشار هستید و استرس دارید به کتاب‌های داستان بچه‌ها پناه ببرید. این کار لذتبخش، کودک درونتان را ارام خواهد ساخت.

۸- یک جعبه یا کشوی اختصاصی داشته باشید و تمام هدیه‌ها یا کارت تبریک‌هایی را که از سایرین گرفته‌اید در آن نگهداری کنید. این جعبه حاوی عشق است. عشق سایرین نسبت به شما و کودک درونتان و شما سزاوار آن هستید.

۹- در خانه عود  بسوزانید یا از عطرهای خوشبو استفاده کنید. این کار شما را به شوق می‌آورد و نشاط و شادی را به شما باز می‌گرداند. در طی کودک درونتان خوشحال خواهد شد.

۱۰- درصورتی که قابلیت آن را دارید سری به محله‌های زمان بچگی خود بزنید و با دوست‌ها و همسایگان قبلی خود احوالپرسی کنید. درصورتی که چنین چیزی امکان ندارد می‌توانید در خیابان‌ها و کوچه‌های قدیمی پرسه بزنید و از فروشگاه‌های قدیمی خرید کنید.