تاریخچه و اسامی جالب جشن های مردم ایران باستان
مهتاب دهقانی
در ایران باستان هر یک از روزهای ماه شمسی نام جداگانه ای داشتند که این نام ها برگرفته از نام ایزدهای (فرشته) دین زرتشت بودند. بادبَرَه یا «باذوَرَه» نام جشنی در روز ۲۲ بهمن‌ماه (بادروز از بهمن‌ماه) است که در گرامیداشت باد، ایزد نگاهبان باد برگزار می شد. این ایزدها هر کدام نگهبان یکی از نیروهای موجود در طبیعت، اسطوره ها و آرمان ها هستند. دوازده روز از روزهای ماه شمسی به نام دوازده ماه سال است که هر وقت نام ماه با نام روز یکی می شد، ایرانیان آن روز را جشن می گرفتند.
روز بیست و دوم از هر ماه «باد» نام دارد، این واژه در اوستا «وات» و در پارسی جدید «باد» خوانده می شود و ایزد نگهبان آن نیز به همین نام است و در این روز جشنی به نام «بادروزی» یا «کژین» یا «بادبره» یا «باذ وره» در گرامیداشت باد برگزار می شود. در «جشن بادروزی» بازار همگانی برپا می شد و مردم در آن روز رشته‌هایی از نخ هفت‌رنگ را به آغوش باد می‌سپردند.
ابوریحان بیرونی می‌گوید که در گومِس(قم) و شهرها و روستاهای نزدیک به آن، «بادروز» با شادی، پایکوبی و راه افتادن کاروان‌های شادی همراه بود. همچنین در بازار ویژه این جشن، ابزار شادمانی در دسترس بود. در اسپادانا (اصفهان)، این روز را «کژین» می‌نامیدند و یک هفته جشن می‌گرفتند.
شهمردان بن ابی الخیر در روضه المنجمین از این جشن به نام «بادبزهیاد» کرده است. در فرهنگ معین نوشته دکتر محمد معین، استاد دانشگاه تهران، این جشن به نام «بادبره» آمده است. در برهان قاطع آمده است که «گویند هفت سال در ایران باد نیامد. در این روز شبانی پیش کسری آمد و گفت: دوش آن مقدار باد آمد که موی بر پشت گوسپندان بجنبید. پس در آن روز نشاطی کردند و خوشحالی نمودند و به این نام شهرت یافت».
