معایب عوارض و مزایای کامپوزیت دندان چیست؟ + نحوه مراقبت
داشتن دندان زیبا آرزوی هر انسانی است چرا که تاثیر بسزایی در چهره دارد و لبخند زیبایی را برای شما به ارمغان می آورد. خیلی از افراد از روش کامپوزیت دندان استفاده می کنند تا دندان هایشان یک دست شود. استفاده از کامپوزیت علاوه بر داشتن دوام و ماندگاری خوب مزایای دیگری چون؛ راحت تر شدن درمان های زیبایی دندان، درمان در مدت زمان کوتاه تر با هزینه کمترنیز دارد.در ادامه این مطلب اطلاعاتی از کامپوزیت دندان را می خوانید و در مورد عوارض آن نیز توضیحاتی می دهیم.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت‌ها، یکی از پرکاربردترین و پرمصرف‌ترین مواد مورد استفاده در دندان پزشکی هستند. کامپوزیت دندان به موادی شبیه خمیر می‌گویند که دندان پزشک با استفاده از آن مواد، دندان‌های شکسته، پوسیده، ترک خورده یا سیاه شده را ترمیم می‌کند.
باید توجه کنید هر کامپوزیت به دلیل رنگ سفید و استحکام، قابلیت استفاده در امور زیبایی دندان را ندارد. همچنین، مواد کامپوزیت باید قابلیت بازسازی لایه به لایه را داشته باشند و در ضمن، استحکام و قابلیت پولیش آن نیز در حد عالی، درخشنده و طبیعی جلوه کنند.
کامپوزیت ونیر دندان چیست؟
یکی از انواع کامپوزیت‌های دندان، کامپوزیت ونیر نام دارد که بیشتر کاربرد زیبایی داشته و برای دندان‌های جلویی که از هم فاصله گرفته‌اند یا دچار لب‌پریدگی شدند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این ابزار زیبایی، چهره دچار تغییرات قابل ملاحظه‌ای می‌شود.
درمان ونیر کامپوزیت باعث زیباسازی و سفیدی دندان می‌شود. البته این نوع کامپوزیت بدون هیچ‌گونه تراشی بر روی دندان صورت می‌گیرد؛ بنابراین، با این روش، آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌شود. گاهی اوقات، به این روش می‌توان ارتودنسی فوری نیز گفت.
نسل جدید کامپوزیت‌های زیبایی علاوه بر استحکام بالایی که دارند، هیچ گونه تخلخلی نداشته و پولیش بسیار خوبی می دهند همچنین، عمرشان نیز افزایش پیدا می‌کند. ونیرها از مواد هم‌رنگ دندان ساخته شده‌اند و رنگ دندان‌هایی را که تغییر رنگ داشته‌اند، اصلاح می‌کنند. همچنین، ایرادهای دندان را نیز برطرف می‌کنند.
بعد از معاینه پزشک، این ماده خمیری توسط دندانپزشک و بدون نیاز به تهیه آن در لابراتوار، به کمک تکنیکی بسیار حساس و با توجه به رنگ دندان، روی دندان قرار داده می‌شود. سپس، نورهایی با طول موج مخصوص و مشخص روی آن تابانده می‌شود که موجب استحکام مواد شده و پس از پولیش، شکلی مشابه بافت و فرم دندان پیدا می‌کند.
مراحل انجام “کامپوزیت دندان”
به طور خلاصه، روند انجام کامپوزیت دندان در ۶ مرحله صورت می‌گیرد:
۱٫ قبل از هر کاری، دندان‌ها کاملاً تمیز می‌شوند تا سطح تمیز و بدون جرم آن برای قرار دادن کامپوزیت آماده شود.
۲٫ پس از تمیز کردن دندان، آن‌ها را کاملاً خشک و تمیز می‌کنند؛ به گونه‌ای که هیچ اثری از رطوبت، خون و بزاق روی دندان وجود نداشته باشد.
۳٫ در مرحله بعد، با استفاده از مواد اسیدی، سطح جلو دندان را متخلخل می‌کنند. این کار در چسبیدن ونیر کامپوزیت بسیار تأثیرگذار است. با متخلخل کردن سطح دندان، همه چیز برای قرار دادن کامپوزیت آماده می‌شود.
۴٫ در این مرحله، چسب مخصوص را روی سطح دندان می‌زنند. سپس، مواد خمیری کامپوزیت را به آرامی روی آن قرار می‌دهند. آنقدر در مقدار مواد تغییر ایجاد شده تا نتیجه مطلوب به دست آید.
۵٫ دندانپزشک با استفاده از پرتو نور که دارای طول موج مخصوصی است و تاباندن آن به کامپوزیت ونیر، موارد استفاده را فعال و سخت می کند.
۶٫ در آخر، شکل مناسب و دلخواه دندان را به وسیله پولیش کامپوزیت درست می کنند.
نحوه مراقبت از دندان‌های کامپوزیت شده
با رعایت نکات زیر می توانید عمر دندان های کامپوزیت شده را طولانی تر کنید:
• به صورت مرتب مسواک بزنید.
• بهتر است ازنخ دندان استفاده کنید؛ چون مسواک به تنهایی توانایی نظافت تمام فواصل بین دندانی را ندارد.
• توجه کنید که خوردن مواد غذایی سفت ممکن است به دندان‌های کامپوزیت شده، آسیب وارد کرده و دندان‌ها را دچار ساییدگی کند.
• بعد از خوردن مواد غذایی دارای مواد رنگی مانند: چای، قهوه و سایر مواد غذایی، دندان‌های خود را مسواک بزنید؛ زیرا کامپوزیت‌ها نیز مانند دندان، خاصیت رنگ‌پذیری دارند و دچار تغییر رنگ می‌شوند. البته تا ۴۸ ساعت بعد از کامپوزیت باید از مصرف این مواد مطلقاً پرهیز کنید.
• از دهان‌شویه‌هایی که دندانپزشک به شما توصیه می‌کند، استفاده کنید؛ زیرا برخی از دهان‌شویه‌ها ممکن است موجب تغییر رنگ کامپوزیت‌ها شوند.
• از استعمال دخانیات مثل: سیگار، پیپ و قلیان پرهیز کنید؛ چراکه آن‌ها می‌توانند بر روی رنگ کامپوزیت تأثیر بگذارند.
• به منظور بررسی و معاینه دندان‌ها، در فواصل زمانی توصیه شده به دندانپزشک مراجعه کنید.
معایب کامپوزیت دندان
۱٫ گاهی اوقات به دلایلی از جمله: انجام ندادن مراقبت‌های لازم یا پایین بودن کیفیت کامپوزیت، لازم است نسبت به تعویض کامپوزیت اقدام کرد.
۲٫ میزان براقیت و درخشندگی در بعضی از کامپوزیت‌ها کمتر است اما می‌توان روش‌هایی را برای افزایش براقیت و درخشندگی به کار برد.
۳٫ بعد از انجام کامپوزیت، باید نسبت به مسائل بهداشتی و رفتاری توجه بیشتری نشان داد.
۴٫ از دیگر معایب کامپوزیت دندان، می‌توان به احتمال ایجاد لک و تغییر رنگ در کامپوزیت‌ها اشاره نمود. البته با انجام پولیش دندان می‌توان نسبت به رفع آن‌ها اقدام کرد.
در کامپوزیت دندان، اگر دندان‌ها تراشیده شوند، مینا دندان آسیب می‌بیند؛ پس بهتر است سلامت دندان‌هایمان را به زیبایی دندان‌هایمان ترجیح دهیم.
عوارض کامپوزیت دندان :
به سبب ویژگی‌های کامپوزیت و همچنین عدم نیاز به تراشیدن دندان‌ها، انجام این امر تقریباً عوارضی ندارد. البته اگر فرد به مراقبت‌های لازم اهمیت ندهد یا کامپوزیت به صورت اشتباه استفاده شود، خطراتی را با خود به همراه دارد.
اگر کامپوزیت به خوبی روی دندان قرار نگیرد، باعث تورم و آسیب لثه می‌شود. یکی از اصلی‌ترین عوارض کامپوزیت دندان، همین تورم و آسیب لثه است. در صورتی که در لثه، تورم مشاهده کردید، سریعاً به دندانپزشک خود مراجعه نمایید تا هر چه زودتر اقدامات درمانی لازم را انجام دهد.
در صورتی که کامپوزیت دندان به صورت ناصحیح استفاده شود، عوارضی همچون: تخریب دندان، لق شدگی، سایش، آسیب به لثه و مشکلاتی در مفصل فک را به دنبال خواهد داشت.
همان‌طور که می‌دانید، هر عملی دارای عوارض جانبی است و کامپوزیت دندان هم از این امر مستثنا نیست. اما در صورتی که برای درمان به یک پزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید، دندانپزشک نیز از بهترین نوع کامپوزیت برای درمان دندان‌های شما استفاده کند، به جرأت می‌توان گفت این عمل، هیچ عارضه جانبی را به دنبال نخواهد داشت.
با توجه به توضیحات ذکر شده، این درمان بدون تراشیدن دندان انجام می‌شود؛ بنابراین، از جمله روش‌های بی‌ضرر و بدون خطر به شمار می‌آید.
مزایا استفاده از کامپوزیت دندان :
احتمالاً برای کسانی که می‌خواهند از این روش برای زیبایی دندان‌های خود استفاده کنند، این سؤال که «استفاده از کامپوزیت دندان خوب است یا خیر؟» پیش بیاید.
در ادامه، برخی از مزایا استفاده از کامپوزیت دندان را بیان کرده‌ایم. با مطالعه این قسمت، حتماً به پاسخ پرسش خود خواهید رسید.
۱٫ چون در این روش دندان‌ها تراشیده نمی‌شوند یا در صورت نیاز به تراشیدن، میزان آن بسیار کم است (حدود ۰٫۳ میلی‌متر)، پس به دندان (مینا و عاج) آسیب وارد نمی‌شود.
۲٫ کامپوزیت قابلیت ترمیم دارد؛ پس در صورت مشاهده آسیب دیدگی می‌توانید آن را ترمیم کنید.
۳٫ ترمیم کامپوزیت، آسان و در مدت زمان کوتاهی امکان‌پذیر است.
۴٫ زمان انجام کار نیازی به استفاده از داروی بی‌حسی نیست؛ مگر برای دندان‌های حساس و موارد خاص.
۵٫ کامپوزیت نسبت به لمینت (لامینیت) از استحکام و مقاومت بیشتری برخوردار است.
۶٫ ظاهر آن مشابه شکل و فرم و رنگ آن مشابه دندان طبیعی است.
۷٫ به خاطر عدم استفاده از لابراتوار، خطا انسانی کاهش می‌یابد. علاوه بر کاهش خطا انسانی، در زمان و هزینه شما هم صرفه‌جویی می‌شود.
انواع کامپوزیت دندان:
کامپوزیت دندان ماکروفیل
کامپوزیت دندان دارای انواع متفاوتی است. کامپوزیت دندان ماکروفیل (درشت دانه) جزء از اولین نوع کامپوزیت‌ها به حساب می‌آید. کامپوزیت ماکروفیل حاوی ذراتی از ۱۰ میکرومتر تا ۵۰ میکرومتر است. هر کامپوزیت معایب و مزایا خود را دارد. از معایب کامپوزیت دندان ماکروفیل می‌توان به سخت و دشوار بودن پولیش سطح ترمیم اشاره کرد اما در عوض ایراد آن، خوب است بدانید این کامپوزیت از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است.
کامپوزیت دندان میکروفیل
کامپوزیت دندان میکروفیل (ریز دانه)، از اواخر دهه ۷۰ میلادی وارد دنیا دندان‌پزشکی شد و به طور گسترده مورد استفاده پزشکان قرار گرفته است. بهتر است بدانید کامپوزیت دندان میکروفیل دارای ذراتی کوچک‌تر از ۱۰۰ نانومتر است. این ذرات برای استفاده در دندان‌های عقب مناسب نیستند؛ زیرا هنوز به مقاومت کافی برای استفاده در دندان‌های عقب نرسیده‌اند. از مزیت کامپوزیت میکروفیل نسبت به کامپوزیت دندان ماکروفیل می‌توان به سهولت پولیش و سطح ترمیم صاف آن اشاره کرد.
انواع دیگر کامپوزیت دندان
از دیگر انواع کامپوزیت دندان کامپوزیت می‌توان به: هیبرید، میکرو هیبرید و نانو هیبرید اشاره داشت. این نوع کامپوزیت‌ها از ذراتی حدود ۱۰ تا ۵۰ میکرومتر و همچنین ذراتی در اندازه حدود ۴۰ نانومتر برخوردار هستند. همچنین، هر دو دسته نانو هیبریدها و میکرو هیبریدها در گروه کامپوزیت‌های هیبرید قرار دارند و اندازه ذرات این مواد حدوداً کمتر از ۱۰۰ نانومتر تا بیشتر از یک میکرومتر است.
از مزیت‌های قابل توجه این نوع کامپوزیت می‌توان به افزایش مقاومت کامپوزیت در برابر ساییدگی و برخورداری از استحکام بالا اشاره کرد. اما در مقابل معایبی هم دارد از جمله: تخریب رزین بین ذرات به دلیل فرآیند استهلاک. این امر باعث از دست رفتن زیبایی در طول زمان می‌شود و با گذشت زمان، بر زیبایی چهره و لبخند بیمار تأثیر منفی به جا خواهد گذاشت.
یکی دیگر از انواع کامپوزیت دندان، نانو کامپوزیت دندان است که بیشتر برای برطرف کردن مشکلات هیبریدی ساخته شده است. اندازه ذرات در نانو کامپوزیت دندان، حدود ۲۰ نانومتر تخمین زده می‌شود.
هزینه کامپوزیت و ونیر :
هزینه کامپوزیت و ونیر متغیر بوده و به عوامل زیادی از جمله: کیفیت مواد مورد استفاده، تجربه و مهارت دندانپزشک و میزان ضخامت دندان بستگی دارد. همچنین، زمان استفاده و منطقه جغرافیایی نیز در هزینه کامپوزیت دندان بی‌تأثیر نیست.
هزینه کامپوزیت به میزان آسیب‌دیدگی دندان بیمار وابسته است. در واقع، میزان درمان مورد نیاز بیمار با مقدار آسیب‌دیدگی دندان رابطه مستقیمی دارد. در حالت کلی، قیمت کامپوزیت دندان متغیر است و معمولاً در یک یا دو جلسه توسط دندان پزشک انجام می‌شود.
