نحوه صحیح نگهداری از چرم طبیعی ؛ شستشو و خشک کردن آن
اگر لباس های چرم دارید مانند کیف کفش و یا حتی در منزل و محل کارتان از مبل چرم استفاده می کنید بهتر است نحوه صحیح نگهداری از چرم طبیعی را بدانید تا زمان ماندگاری آنها طولانی تر شوند.
نکات کلی نگهداری از چرم طبیعی: لباس، دستکش کیف و کفش چرمی
• لکه های چرم:
اولین نکته در نگهداری از چرم طبیعی این است که به شدت مراقب لکههای دردسر ساز چربی و خودکار باشید. سعی نکنید لکه های عمیق و یا لکههایی که به سختی پاک میشوند را برطرف نمایید.
• چرم و رطوبت:
چرم اگر به صورت ضد آب ساخته شود، خواص طبیعی آن Its natural properties از دست میرود، از این رو محصولات چرمی تنها کمی در برابر نفوذ آب مقاوم بوده و کاملا ضد آب نیستند. قبل از استفاده از آنها در زیر باران، بهتر است از اسپریهای ضد آب چرم، مانند کلنیل Collonil استفاده کنید.
• خشک کردن چرم:
نکته مهم دیگر در نگهداری از چرم طبیعی، این است که در صورت خیس شدن کالاهای چرمی Wet leather goods، بلافاصله آب و رطوبت را با پارچه نخی نرم، خشک کرده و اجازه دهید تا در هوای آزاد، دور از نور مستقیم خورشید و حرارت، کاملا خشک شوند، بدین ترتیب به حالت اولیه برگشته و از تورم و کپک مصون خواهد ماند.
• تمیز کردن چرم:
گرد و غبار و کثیفیِ سطح کالاهای چرمی را میتوان با یک پارچه نرم و نمناک تمیز کرد. اگر کثیفتر از چیزی است که با این کار تمیز شود، میتوانید از تمیز کننده های چرم کلنیل استفاده کنید.
• حفظ نرمی چرم:
برای حفظ لطافت و نرمی کالای چرمی خود، از واکس های مخصوص چرم غافل نشوید.
• چرم و آفتاب:
از تابش مستقیم آفتاب به مدت طولانی بر محصولات چرمی جلوگیری کنید.
• خراش چرم:
مراقب زخمی شدن کالای چرمی خود باشید و از برخورد اشیای تیز و برنده به آن جلوگیری کنید.
• شستشوی چرم:
چرم، جیر و نبوک در ماشین لباسشویی قابل شستشو نیستند.
روش نگهداری از کت چرم
درمیان کالاهای چرمی، شاید نگهداری از کت چرم، یکی از سختترین ها باشد:
• عطر روی چرم:
اولین نکته در نگهداری از کت چرم این است که از استفاده ی عطر و انواع اسپری بصورت مستقیم بر سطح لباس چرمی جداً خودداری کنید.
• چروک در چرم:
دومین موردی که در نگهداری از کت چرم حائز اهمیت است، این است که از آنجایی که رفع چروک از چرم و جیر کار ساده ای نیست، لباس چرمی را به چوب لباسی مخصوص خود آویخته و در کاور پارچه ای یا شبه پارچه ای ( غیر پلاستیکی ) ، در جای خشک و خنک نگهداری کنید.
• رنگدهی چرم:
همیشه امکان رنگدهی جزئی در قسمت یقه، سجاف و سرآستین لباس جیر وجود دارد، بنابراین، از پوشیدن پیراهن روشن در زیر آن خودداری کنید.
• سایز لباس چرمی:
هنگام خرید کت چرمی، دقت کنید که دقیقا سایز بدن شما باشد. کوچک یا بزرگ بودن اندازه لباس موجب از شکل افتادن ( دفورمه شدن ) آن در دراز مدت خواهد شد.
راهکارهای طلایی و درجه یک برای حفظ و نگهداری وسایل چرم
روش نگهداری از کیف چرم
• لوازم خطرناک داخل کیف چرم:
برای نگهداری از کیف چرم مورد علاقه خود، مراقب خودکار، چربی، عطر، اسپری، استون و سایر محلول های شیمیایی که در کیف چرم خود قرار میدهید باشید تا موجب ایجاد لکه نشوند.
• رنگدهی چرم:
کیفهای تولید شده از جیر، نبوک و اشبالت به دلیل ماهیت رنگرزی Due to the nature of dyeing، احتمال رنگدهی جزئی دارند.
• دفرمه شدن کیف:
برای نگهداری از کیف چرم خود به یاد داشته باشید که از قرار دادن اشیای سنگین در جیبهای کیف خودداری کنید، چرا که چرم به همان ترتیب شکل گرفته و ظاهر بدی به خود خواهد گرفت.
روش نگهداری از کفش چرم، ورنی و نبوک
• زمان خرید کفش چرم:
قبل از خرید کفش چرم، توصیه میشود که آن را در انتهای روز پرو کنید، چرا که پاها در اثر فعالیتهای انجام شده در طول روز، متورم شده و اندکی افزایش حجم دارند.
• کفی کفش:
چرم خود را بصورت منظم و هر سه ماه یکبار تعویض کنید.
• تمیز کردن و واکس زدن:
اصل اولیه نگهداری از کفش چرم این است که به صورت منظم نیاز به تمیز شدن دارد. قبل از هربار واکس زدن، ابتدا کفشها را به وسیله یک دستمال مرطوب، به خوبی تمیز کرده و پس از واکس، آنها را به خوبی پولیش کنید. وجود گرد و غبار در حین واکس زدن سبب تیرگی و کدر شدن سطح کفش چرم میشود.
نکته ی دیگر در مورد نگهداری کفش های چرم این است که بهتر است آنها را شب واکس زده و در دمای اتاق قرار داده تا زمان کافی برای نفوذ واکس به رویه کفش مهیا شود. کفش های نبوک که واکس خور نیستند را نیز میتوان بوسیله برس و اسپری مخصوص تمیز کرد.
• کفش ورنی:
کفشهای ورنی بسیار حساس هستند و باید از آنها به خوبی نگهداری کرد تا زخمی نشوند این نوع کفشها واکسخور نیستند، چرا که موجب مات شدن آنها میشود. برای تمیز کردن یک کفش ورنی میتوان از پارچه نخی نرمی که اندکی مرطوب گردیده استفاده نمود تا درخشندگی خود را دوباره بازیابد.
• خشکی کفش چرم:
تعریق و نمک حاصل از عرق بدن سبب خشکی چرم میشود، برای رفع آن و حفظ نرمی کفش، بطور منظم آنها را پولیش کنید.
• عدم راحتی کفش چرم نو:
در صورتیکه در ابتدا با کفش چرم نوی خود راحت نیستید، میتوانید از قالبهای موجود در بازار Templates available in the market استفاده کرده و یا کفش را به صورت مداوم و ممتد برای چند ساعت بپوشید تا فرم پا را بخود بگیرد. همچنین میتوان داخل کفش را با کاغذ، فشرده و پر نمود.
• بوت و نیمبوت چرم:
یکی از نکات اصلی نگهداری از کفش چرم که بسیار مهم است اما کمتر مورد توجه قرار میگیرد، این است که هنگام پوشیدن آنها، علی الخصوص بوت و نیم بوت، بندهای آنها را محکم ببندید تا از شکل نیفتاده و شکل پای شما را به خود بگیرند. برای جلوگیری از شکستگی ساق ها نیز، میتوان استوانه ی مقوایی در داخل آنها قرار داد.
دسته بندی چرم
چرم حلال به طور عمده به دو دسته تقسیم میشود:
• چرم سبک:
معمولا به چرمهایی گفته میشود که از پوست گوسفند، بز و مانند آن بدست می آید.
• چرم سنگین:
به طور معمول به چرمهایی گفته میشودکه از پوست گاو، گاومیش، شتر و مانندآن استحصال شده است.
البته محصولات دیگری از پوست حیوانات ساخته میشود، مانند: جیر، نبوک، اشبالت یا محصولات جدیدتری چون دبل فیس، کرک، ناپلان، روستیک و …
راهکارهای طلایی و درجه یک برای حفظ و نگهداری وسایل چرم
تفاوتها و مشخصات چرم و سایر مشتقات پوست
• چرم:
برای تولید آن از سطح روی پوست ـ پس از زدودن مو ـ استفاده میشود. بعد از مرحله دایکراست، که رنگ نفوذی مورد نظر در آن تامین شده است، طی عملیات فینیشینگ ،رنگ توسط پیستولههای خودکار بر روی آن پاشیده میشود. در حال حاضر حلال اکثر رنگها و لاکهای مصرفی در تولید چرم، آب است.
• جیر:
از لایه زیر پوست حیوان، به دست میآید. تولید جیر با توجه به نوع سفارش، ممکن است تحت عملیات شیمیایی و مکانیکی مختلفی قرار گیرد.
• نبوک:
از روی پوست به دست میآید. همان سطحی که موی حیوان روی آن میروید.
نگهداری، تمیزکاری و مراقبت(تیمار):
برای چرم میتوانید یک محلول پاک کننده خانگی بسازید.
• یک پیمانه آب ولرم (حدوداً۲۵۰ سی سی)
• یک قاشق مربا خوری شامپوبچه
• ۲ تا ۳ قطره سرکه سفید
اسفنج نرم را به کف محلول ساخته شده آغشته نمائید سپس آن را آبگیری کنید.
کف جذب شده را بر روی لباس فشار دهید و سپس دستی ملایم بر روی آن بکشید. سپس با پارچه ای نرم رطوبت ایجاد شده را جذب کنید و سطح محصول را خشک نمائید. در آخر، محصول خود را در مجاورت دمای هوای ۲۵ تا ۳۵ درجه قرار دهید.
توجه: قبل از استفاده از مواد پاک کننده و نگهدارنده چرم در سطوح آشکار چرم Obvious leather surfaces، باید ابتدا این مواد در محل هایی از محصول که در معرض دید نیست امتحان شود.
روش مراقبت از مبل چرمی
مبل چرمی کالای زندگی است اگر خوب از آن مراقبت شود،همیشه زیبا می ماند. برای حفظ آن لطفا به نکات زیر توجه فرمایید:
• ۱هرگز مبل چرمی را در فاصله کمتر از ۲۰ یا۳۰ سانتی متری رادیاتور (بخاری) قرار ندهید.
• ۲هرگز مبل چرمی را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.
• ۳مبل چرمی را به طور مرتب با استفاده از یک پارچه و یا یک برس نرم خاک گیری کنید و محل هایی مثل نشیمن گاه، دسته مبل و پشتی آن را در صورت نیاز با دستمال نمدار تمیز کنید.
• ۴حداقل ماهی یکباراز مبل چرمی به وسیله جارو برقی گردگیری کنید.
• ۵هرگز از تینر و حلال های آلی و مواد شیمیایی سفید کننده و یا پاک کننده کفش برای نظافت مبل چرمی استفاده نکنید. چون باعث اسیب دیدن رنگ و لایه فیکس شده روی آن میشود.
• ۶قبل از استفاده از هر نوع پاک کننده ای حتما ابتدا آن را در قسمت هایی از مبل که معمولا در معرض دید نیست امتحان کنید تا قسمت هایی که در معرض دید است آسیب نبینند.
چگونگی پاک کردن لکه ها
• چرک و چربی های ایجاد شده روی مبل را می توان با همان محلول تهیه شده (آب، شامپوبچه، سرکه) بااستفاده از یک پارچه نرم نمدار پاک کرد.
• برای پاک کردن لکه هایی که با پارچه نمدار تمیز نمی شوند، می توان از یک مداد پاک کن استفاده کرد.
• برای پاک کردن لکه های چربی ابتدا چربی رابا یک تکه پارچه خشک تمیز کرده و بعد محل آن را پارچه نمدار بکشید. در صورت نیاز می توانید از دستمال آغشته به محلول تمیز کننده ای که ذکر شد هم استفاده کنید.
• برای پاک کردن لکه های قارچ ویا کپک می توانید از پارچه آغشته شده به همان محلول استفاده کنید.
• برای پاک کردن لکه های پروتئینی (خون و اوره) فقط از پارچه آغشته به (محلول سرکه، آب و شامپو بچه) استفاده کنید و محل پاک شده را پس از خشک کردن با پارچه نرم، دور از نور آفتاب و حرارت به صورت طبیعی خشک کنید.
ترفندهای تشخیص چرم طبیعی
۱- چرم طبیعی نرم و دارای انعطاف است در حالی که چرم مصنوعی پلاستیکی Synthetic plastic leather و خشک تر است و شما با لمس کردن میتوانید چرم طبیعی را از مصنوعی تشخیص دهید.
۲- چرم طبیعی شناسنامه دارد و شما میتوانید هنگام خرید شناسنامه آن را از فروشنده بخواهید در این صورت خیال تان راحت است که چرم طبیعی خریده اید.
۳- چرم طبیعی طرح های غیر تکراری دارد و قابل دنبال کردن نیست، اگر چرمی را مشاهده کردید که طرح های منظم و تکراری داشت مطمئن باشید که پرسی و مصنوعی است.
۴- با بو کردن چرم میتوانید به طبیعی یا مصنوعی بودن آن پی ببرید، چرم مصنوعی بوی پلاستیک میدهد.
۵- پوشش پشت چرم را که نگاه کنید متوجه مصنوعی بودن آن میشوید زیرا پشت چرم های مصنوعی نخ های رشته ای و توری دارد در حالیکه پشت چرم های طبیعی پرزی است.
۶- چرم طبیعی در برابر حرارت نیمسوز میشود بوی آن شبیه موی سوخته است اما چرم مصنوعی در برابر حرارت میسوزد و بوی پلاسیک میدهد.
۷- وقتی روی چرم طبیعی کمی آب بریزید متوجه میشوید که در چند ثانیه آب را جذب میکند اما اگر چرم مصنوعی باشد آب روی آن میماند.
۸- برای تشخیص چرم اصل به پشت چرم دقت کنید. پشت چرم طبیعی معمولاً پرزدار است؛ درحالی که آستر چرم مصنوعی با نخ دوخته شده است. این روش یکی از مهمترین روشهای تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی است.
اما مشکل اینجاست که هنگام خرید کت و کفش، نمیتوانیم چرم را بشکافیم تا پشت آستر محصول را ببینیم. پس چاره چیست؟ فقط کافیاست به لبههای چرم طبیعی دقت کنید تا بافت پرز مانند را ببینید.
۹- چرم مصنوعی خیلی سریع در مقابل حرارت جمع میشود و در حال سوختن بوی خاصی متصاعد شده و دود سیاه رنگی ایجاد میکند و خاکستر باقیمانده از آن سفت و خشک است.
در حالی که یک چرم خوب در مقابل حرارت دیرتر جمع میشود و دیرتر آتش می گیرد و در حال سوختن بویی مشابه سوختن موی بدن متصاعد شده و دود سفید رنگی ایجاد میکند و خاکستر باقیمانده نیز نرم و پودری است.
۱۰- تماس زیاد و مداوم با آب، باعث آسیب رسیدن به چرم طبیعی میشود و حتی ممکن است باعث ایجاد لکه بر روی آن شود. اما استفاده از چند قطره آب روش خوبی برای تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی است.
چرم به طور طبیعی قابلیت جذب آب را دارد. بنابراین میتوانید چند قطره آب را روی چرم بریزید و چند دقیقه منتظر بمانید. درصورتی که آب روی چرم باقی ماند، کالای شما از چرم مصنوعی ساخته شده است.
راهکارهای طلایی و درجه یک برای حفظ و نگهداری وسایل چرم
سوالات مهم درباره نگهداری چرم
در این قسمت به چند پرسش مهم و رایجی که هنگام نگهداری از چرم به ذهن همه میرسند را پاسخ میدهیم.
علت پوسته شدن وسایل چرمی چیست؟
چرم چه مصنوعی باشد و چه طبیعی به دلیل بافتی که دارد میتواند رطوبت و نرمی خود را از دست بدهد؛ نتیجه این امر نیز ترک خوردن، پوسته شدن و در نهایت نیز تکه تکه شدن آن است. برای جلوگیری از این امر:
• حتما استفاده از مرطوبکنندهها و روغنهای مخصوص را در روتین نگهداری از چرم بگنجانید.
• چرم را در معرض نور مستقیم آفتاب، گرمای زیاد (کنار وسایل گرمکننده مانند شوفاژ و بخاری و باد سشوار) قرار ندهید.
• بلافاصله قطرات آب یا لکههای ایجاد شده از رسوب نمک Stains created by salt deposits را به آرامی از روی چرم پاک کنید.
• محصولات چرمی خود را در معرض مواد شیمیایی خصوصا با بوی شدید مانند حشرهکشها و آفتکشها قرار ندهید.
آیا استفاده از وازلین میتواند برای کفش چرمی یا سایر محصولات چرمی مفید باشد؟
بله! وازلین مانند یک کرم نرمکننده برای پوست، میتواند نرمی و لطافت را به کفش شما بازگرداند و از خشکی، ترک خوردن و خط افتادن آن جلوگیری کند، درخشندگی را به آن بازگرداند، به دلیل بیرنگ بودن تاثیری در رنگ چرم نخواهد داشت، بوی آزاردهنده مانند برخی واکسها ندارد و البته ارزانقیمت و در دسترس است. شما میتوانید با پخش کردن مقدار کمی وازلین تمامی وسایل چرمی خود را نرم و براق کنید!
استفاده از روغن زیتون برای نگهداری از چرم چه تاثیری بر آن میگذارد؟
استفاده از روغن زیتون (به دلیل ترکیب دوستانهای که برای چرم دارد.) نه تنها مشکلی نخواهد داشت؛ بلکه میتواند آن را نرم، انعطافپذیر و درخشان کند. تنها کافی است چند قطره از آن را روی یک پارچه بدون پرز و تمیز بریزید و روی کفش یا هر وسیله چرمی دیگری به آرامی پخش کنید.
نکات استفاده از واکس چرم چه هستند؟
• واکس میتواند موجب حفظ نرمی، درخشندگی و رنگ چرم شما شود. بهتر است هر چند ماه یک بار (بستگی به شرایط آب و هوایی و میزان استفاده از آن دارد.) چرم خود را واکس بزنید.
• حتما پیش از استفاده از واکس یا هر محصول دیگری، وسایل چرمی خود را کاملا تمیز و گردگیری کنید.
• برای اطمینان کامل از کیفیت واکس یا هر محصول دیگری، بهتر است ابتدا مقداری از آن را روی قسمتی از محصول چرمی که در دید نیست امتحان کنید. این نواحی میتوانند شامل قسمت داخلی یقه در لباس، زیر کیف و… باشند.
• بهتر است واکس زدن چرم خود را در هنگام شب و در مکانی در بسته انجام دهید تا واکس بتواند در طول شب جذب شود و چرم نیز از گرد و خاک در امان بماند.
• حتما به کاربرد واکس توجه کنید. بسیاری از واکسها تنها مختص به یک محصول چرمی خاص مانند کفش، کاپشن، کیف و… ساخته میشوند و برای سایر وسایل کاربردی نخواهند داشت.
• به هیچ وجه از واکس برای محصولات نبوک و جیر Nebuchadnezzar and suede products استفاده نکنید. جیر و نبوک روشهای مراقبت خاص خود را دارند.
• توجه داشته باشید که برای استفاده از رنگهای مختلف واکس، باید از فرچه یا پارچههای جداگانه استفاده کنید.
• بهتر است رنگ واکس یک درجه روشنتر از رنگ محصول چرمی باشد.
• بهترین واکسها برای کفش چرمی، از نوع جامد هستند.
بیشتر بخوانید :
آموزش ساخت تراریوم در منزل همراه با نکات کلیدی نگهداری آن