روزه داری چه فوایدی برای بهداشت و سلامتی دارد؟
روزه از نظر بهداشت جسم و جلوگیری از بیماریها و از نظر علاج امراض هم مفید و مؤثّر است؛ و اگر انسان بخواهد از سلامت مزاج برخوردار شود، باید همه ساله این یک ماه را به رژیم اسلام در غذا و سایر تمتّعات عمل نماید.
مؤلّف کتاب روزه و نفس میگوید: روزه از نظر صحّی و بهداشتی، وسیلهای برای تطهیر بدن از سموم ضارّه و از غذاهای غیر لازمه میباشد. دکتر روبرت بارتلو میگوید: شکّی نیست که روزه از وسایل مؤثّر در نجات از میکروبهای مضرّه است.
دکتر عبدالعزیز سلیمان میگوید: روزه در موارد بسیاری مورد استفاده و طریق علاج است و در حالات بیشتری سبب حفظ صحّت و سلامت بدن است. وی پس از آن میگوید: حکمت بسیاری از اوامر دینی با پیشرفت علم ظاهر میشود و از آن جمله در مورد روزه ظاهر شده است؛ که در حالات بسیاری مفید و نتیجه بخش و در حالات دیگر علاج منحصر به فرد است.
سپس مواردی را که روزه به عنوان علاج تجویز میشود (مانند: اضطرابات مزمنه امعاء والتهاب حاد و مزمن کلیه و امراض قلب) را ذکر کرده و میگوید: روزه در هر سال، یک ماه ۵۵] بهترین وسیله پیش گیری از جمیع امراض است که در حقیقت این بیان همان ترجمه حدیث معروف «صُومُوا تَصِّحُوا» است.
دکتر ظواهری میگوید: کَرَم ماه رمضان شامل بیماران بیماریهای جلدی نیز شده است؛ زیرا بعضی امراض جلدی با روزه بهبود میپذیرد. وی بعد از یک سلسله تحقیقات علمی درباره امراض جلدی میگوید: بهترین علاج برای این حالات، خودداری و امساک (روزهداری) از طعام و نوشیدنیها است.
سپس، نظرات علمی خود را راجع به تأثیر روزه در جلوگیری از افزایش میکروبهای ضارّه اظهار داشته و میگوید: ماه روزه ماه استراحت از این سموم و ضررهای آن میباشد. او امراضی را معرّفی میکند که «روزه» علاج آنها شناخته شده است.
بعضی از دانشمندان مطّلع میگویند: روزه وسیله حفظ الصّحه و علاج امراضی است که تمدّن و رفاه پرستی، سبب پیدایش یا انتشار آن شده و هر چه وسعت دایره تمدّن بیشتر شود، رژیم روزهداری اسلام بیشتر لزوم پیدا میکند؛ و سرّ این که اسلام از سایر ادیان به روزه بیشتر اهمیت داده، این است که اسلام آخرین شریعت آسمانی است؛ و در زمانی آمده که امراض به واسطه افراط در خوشگذرانی و خوش خوراکی، روز افزون بوده است.
بنا به نقل یکی از کتب علمی، تازهترین نظرات علم بهداشت این است که: بر هر شخصی خصوصاً سالمندان واجب است در هر هفته یک روز یا در هر ماه یک هفته را روزه بگیرند؛ و بهتر این است که در سال، یک ماه روزه بدارند.
یکی از مشهورترین مراکز بهداشتی دنیا، مرکز بهداشتی دکتر هنریج لاهمان در سدن سکسونیا است. در این مرکز صحّی، بیماران را با روزه معالجه میکنند و علاوه بر این، مراکز دیگر مانند: مرکز بهداشتی دکتر برشریز و دکتر مولر و … نیز وجود دارد که به این روش، به معالجه بیماران مبادرت میورزند.
یکی از پایههای علاج در این مراکز، یکی پاک کردن جسم بیمار از فضولات زائده بر حاجت جسم است که اسباب سستی فعّالیت سایر اعضا میشود؛ و دیگری، فرصت استراحت دادن به اعضا و جهاز هاضمه است. غالباً این روش علاج، در امراض مهمّی مثل: اضطراب هضم، امراض قلب و کبد و کلیه و بالا رفتن فشار خون، مؤثّر واقع شده است.
پسای روزهدار عزیز! قدر خود را بدان و فرق خود را با روزه خواران نادان و شکم پرست که بی عذر شرعی روزه خواری میکنند، بشناس.
متوجّه باش که تو نیرومند و قوی هستی! تو هستی که سرسختانه و با احاطه بر امیال نفسانی، پیروز شده و کشوری را که قهرمانان زورمند و پیلتن از فتح آن عاجز شدهاند، فتح کردهای!
روزه رمز صبر و بردباری بشر میباشد. کدام صبر بالاتر از صبر بر گرسنگی و تشنگی است که سفره غذاهای لذیذ گسترده باشد و انسان یک لقمه از آن را به دهان نزدیک نبرد و قَدَح آب خنک حاضر باشد و با غلبه بر تشنگی، شکیبایی ورزد و آب نیاشامد.
این نیروی ایمان است که میتواند به جان آدمی چنین صبر و ثبات بخشد و هر جا که خواست خواهشهای نفس را کنترل کند؛ و او را به نظم و ترتیب و حفظ مقرّرات و انضباط عادت دهد. این روزه داران بودند که با عدّه کم، قشونهای بسیار را شکست دادند و ممالک و کشورهای زیادی را فتح نمودند.
همین روزه داران بودند که با دست خالی، امّا با دلی پر از ایمان و فضیلت و با سلاح صبر و استقامت و اسلحهای که ماه رمضان به آنان عطا کرده بود، صفوف سپاهیان مسلّح دنیا را از هم شکافتند؛ و در میادین جنگ، در حالی که روزهدار بودند، شربت شهادت مینوشیدند.
روزه دار پاکدل! تمام این فواید در مقابل ثواب و اجرهایی که برای روزه مقرّر شده و در برابر تقرّبی که روزهدار به درگاه آفریدگار جهان حاصل میکند و معنویت و وسعت روح و نشاطی که در خود احساس میکند، ناچیز است.
روزه دار موفّق و با اراده! حال که در دانشگاه الهی (ماه رمضان) به یاد گرفتن اصول عالی انسانیت و ریاضت نفس و قدرت اراده اشتغال داری، همه دروسی را که در این مدرسه به تو میدهند، خوب به خاطر بسپار و آنها را در زندگی خود به کار گیر؛ و بدان که تمام احکام اسلام- دینی که من و تو به آن افتخار داریم- همین قِسم است و سعادت بشر در گرو عمل به این دین است.
بیا در این ماه رمضان تصمیم بگیر و تلاش کن هر قدر که میتوانی به اسلام، به قرآن، به هدف عالی پیامبر و امامان، به توسعه فرهنگ و معارف اسلامی، به تهذیب اخلاق جوانان و نسل حاضر، کمک کنی، و دِین خود را به دین اسلام ادا کرده و خود نیز فردی صالح و شایسته، خیرخواه، خدمتگزار جامعه و مواظب وظایف دینیت باش! در اجتماعات مسلمین، در نماز جماعت و مجالس تبلیغ همیشه شرکت کن.
جوانان ارجمند! سالمندان بزرگوار! اساتید دانشگاه و شخصیتهای کشوری و لشکری! هر که و در هر مقامی که هستید ماه رمضان را احترام کنید؛ و خود را در معرض نسیمهای رحمتی که در این ماه همواره در وزش است، قرار دهید. حتماً در نماز جماعتها و در مساجد شرکت کنید و با مردمی که در حقوق انسانی از شما چیزی کم ندارند، در یک صف بنشینید و مساوات اسلامی را به عالم نشان دهید. خود را به برادران دینی خود نزدیک کنید تا همه با هم، هم فکر و هم رنگ، پیوند اتّحاد خود را محکم و استوارتر سازید.
مگر باید بعضی افراد را فقط در سینماها و مجالس شب نشینی معلومالحال (!) ملاقات کنند؟! آیا بهتر نیست که در مسجد و مرکز تعلیم و ارشاد و ایمان حضور یابید و این رسم را در این مملکت اسلامی معمول سازید؟ مگر در ممالک متمدّنه، مسیحیها، شخصیتها و رئیس جمهوریها، زمامداران و پروفسورها در مراسم کلیسا شرکت نمیکنند؟! ما یقین داریم که بهترین وسیله برای تقویت اتّحاد و هماهنگی بین تمام طبقات، شرکت جستن همه مقامات در مراسم دینی و اسلامی است. به امید خدا و به انتظار همّت مسلمانان آگاه و غیرت مردان آزاده و پاکدل و ترقّی خواه.