معرفی تنگه رغز
جدول یاب : چندین سال است که جوانان عاشق طبیعت و البته حرفه ای های طبیعت گردی، بیشتر نقاط کمتر دیده شده کشورمان را پیدا کرده اند و برای ماجراجویی های پر هیجان وارد مناطق بکر ایران می شوند. سرتاسر ایران از میان جنگل های شمالی کشورمان و جنگل های ابر گرفته تا جزایر عجیب و غریب جنوب، پر از جاذبه های طبیعت گردی هستند که هر عاشق طبیعتی را به سمت خود می کشانند. از شرق و جاذبه های بیابانی گرفته تا غرب و ارتفاعات زاگرس نیز، پر از مناطقی هستند که هنوز کشف نشده اند یا برای کمتر کسی شناخته شده اند. تنگ رغز یکی از زیباترین طبیعت های شهر داراب در استان فارس است که هیجان طبیعت گردی را به معنای واقعی کلمه در این تنگه می توانید احساس کنید. جایی پر از چشمه های زلال آب با آبشارهای زیبا صدای غرش های آب آن هر کسی را به را به وجد می آورد.
در میان مراتع سرسبز و دشت های مابین داراب و فسا در استان شیراز ارتفاعاتی وجود دارد که درونش دره هایی را با حوضچه های آب در خود مخفی کرده است. مکانی که به دلیل سختی مسیر و دسترسی آن، شاید تا همین ده سال پیش کسی از آن خبر نداشت. شاید در فیلم های ماجراجویانه جوانان بسیاری دیده اید که خود را از ارتفاعی بالا و روی صخره ها به درون حوضچه ها و دره ها شیرجه می زنند. بعضی از این فیلم ها در مکانی به نام تنگ رغز در استان شیراز کشورمان گرفته شده است. طبیعتی که گردشگران و طبیعت گران حرفه ای را از غیر حرفه ای جدا می کند. با این وجود شما هم با یک راهنمای حرفه ای می توانید این مسیر را طی کنید.
تنگ رغز مکانی پر از چشمه ها و حوضچه های فراوان با ماهی های نترس زیبا و فراوانی است که حتی نزدیک شدن به آن ها دورن آب ها هم، نمی تواند فراری شان دهد. این تنگ در شهر داراب و پس از شهر فسا در استان فارس قرار دارد. اگر بخواهیم مکان دقیق تنگ رغز را در نقشه مشخص کنیم، باید مکانی مابین مثلثی که سه شهر داراب، فسا و استهبان می سازند را نام ببریم. در این مقصد گردشگری با حوضچه های فراوان در پایین آبشارها و نزدیک به ۶۴ آبشار روبرو هستید. در نتیجه مطمئن باشید که وارد یکی از خوش آب و هواترین طبیعت های ایران و استان فارس شده اید.
آبشارهای این تنگه
محلی ها می گویند که اینجا ۶۴ آبشار دارد اما تنها ۱۴ آبشار برای گردشگران شناخته شده بوده و در بیشتر منابع تنها نام ۱۲ آبشار را خواهید دید. این آبشارها به دلیل ارتفاع بلند و نیاز به فرودی که دارند بسته به مشخصات و ویژگی های ظاهری شان توسط گردشگران نام گذاری شده اند. این آبشارها تا دره جنوبی ادامه می یابد و در نهایت به بن بست می رسد. شاید تا آبشار کبوتر را بتوانید بدون تجهیزات بروید اما از بعد از آن نیاز به تجهیزات دره نوردی حرفه ای دارید.
آبشار نگین با ارتفاع ۱۶ متر
آبشار بوم رنگ به ارتفاع ۷ متر
آبشار مسعود به ارتفاع ۸ متر
آبشار گلاب حوضچه به ارتفاع ۱۱ متر
آبشار فتح به ارتفاع ۸ متر
آبشار حکمت به ارتفاع ۱۱ متر
آبشار کبوتر به ارتفاع ۲۵ متر
آبشار جام به ارتفاع ۹ متر
آبشار دماغه به ارتفاع ۱۲ متر
آبشار آذرخش به ارتفاع ۶۵ متر
آبشار یادگار به ارتفاع ۴ متر
آبشار وداع به ارتفاع ۴۶ متر
بهترین زمان سفر و بازدید از تنگ رغز
از آنجایی که این محدوده به چشمه ها و آبشارهای پر آبش مشهور است، بهتر است در فصل های پر آب یعنی مابین ماه های اردیبهشت تا اوایل مهر ماه به این تنگه سفر کنید. چرا که نه تنها درختان سرسبز جنگلی کنار مسیر دسترسی به تنگ رغز جذاب تر خواهد بود، بلکه می توانید گرمای سوزان تابستان را با آب و هوای خنک اطراف آب و نسیم خنکی که گه گاه می وزد، کمتر کنید. حتی اگر در این فصل وارد این منطقه می شوید، حتما قبل از شروع سفر اخبار هواشناسی را دنبال کنید و در هنگام بارندگی و سیلاب ها به هیچ عنوان، وارد این تنگه و این منطقه نشوید.
نکاتی که قبل از سفر به تنگ رغز باید بدانید:
اسپری ضد حشره را فراموش نکنید. با این اسپری از شر حشراتی که اطراف مناطق پر آب فراوانند، دور خواهید بود و اذیتتان نخواهند کرد.
ترجیحا از آب های این منطقه ننوشید. هر چند که آب این حوضچه ها آب چشمه هستند اما قمقمه ای به همراه داشته باشید و از دهانه ورودی چشمه آب چشمه را بنوشید.
اگر می خواهید وسایل خود را به درون تنگه ببرید، حتما از کوله های ضد آب مخصوص دره نوردی و البته وسایل ضد آب استفاده کنید.
همانطور که قبلا هم تاکید کردیم، قبل از سفر مطمئن شوید که تاچند روز بعد از سفر شما هیچ گونه بارندگی در این منطقه وجود نداشته باشد.
در طول مسیر دره با لانه های پرندگان وحشی بسیاری روبرو خواهید شد. کبوترهای وحشی در میان صخره ها لانه دارند. مراقب باشید تا لانه های پرندگان را خراب نکنید.
اگر از آب و شنا می ترسید، قید این سفر را بزنید.
اگر از ارتفاع می ترسید، پیشنهاد می دهیم که مقصد دیگری را برای طبیعت گردی انتخاب کنید.برای اینکه این مسیر را طی کنید، باید حتما شنا بدانید.
همچنین از ماهی هایی که در حوضچه های پیرامون شما شنا می کنند نترسید.یادتان باشد که آب چشمه ها سرد است و با اینکه تابستان است هنگامی که از آب بیرون می آیید ممکن است با وزش باد خنک درون دره سردتان شود.
سعی کنید لباس های وت سوت بپوشید یا لباس هایی که به سرعت خشک می شوند را انتخاب کنید.
چطور به تنگ رغز برویم؟
اگر از شیراز می خواهید به سمت تنگ رغز داراب بروید، باید مسیر جاده فسا و در نهایت جاده داراب را بپیمایید. پس از شهر فسا به سمت داراب حرکت کنید. بیشتر پیشنهاد می دهیم که در بین مسیر، فرعی حسن آباد را پیش بگیرید و از سمت حسن آباد و مراتع سرسبز آن به سمت مسیر شروع دره حرکت کنید. در این منطقه دره رقز، تنگه آب باریک، دره رود شهر و چشمه نیگی قرار گرفته اند که خود از دیگر جاذبه های اطراف هستند. اگر از داراب به سمت تنگه حرکت کنید، ۳۵ کیلومتری را به سمت شمال غربی داراب و بخش حسن آباد باید رانندگی کنید. باقی مسیر بین ۴ تا ۵ کیلومتری درون دره را دیگر باید پیاده بروید. در مجموع از گردنه دراکویه تا ابتدای مسیر صخره نوردی و دره نوردی با ماشین حدود ۲ ساعت در جاده خاکی رانندگی دارید. در طول مسیر آبشارها دو چشمه را پیش رو خواهید داشت.
چه وسایلی به همراه داشته باشید
اگر بخواهیم کلی تر راجع به وسایلی که می بایست با خود برای دره و تنگه نوردی در تنگ رغز داشته باشید، سخن بگوییم، باید به وسایل صخره نوردی و شاید غواصی اشاره کنیم. در واقع برای بازدید و گذر از میان آبشارها و حوضچه های این منطقه نه تنها نیاز دارید که گاهی از صخره ها خود را بالا بکشید و یا از صخره ای پایین بروید؛ بلکه گاهی نیاز پیدا می کنید که برای ادامه دادن مسیر تنگه، شنا کنید و در نتیجه به وسایل غواصی نیاز خواهید داشت. هر چند که گروه های متعددی هم اکنون عازم سفر به تنگ رغز می شوند و با خود وسایل گوناگونی می برند که شاید با یکدیگر یکسان نباشد اما حداقل به وسایل زیر نیاز پیدا خواهید کرد:
کفش مناسب برای صخره نوردی، دره نوردی و شاید شنا
تقریبا تمام کفش هایی که کفی محکمی دارند و همچنین از انعطاف خوبی برخوردار هستند (منظور کفش های مخصوص صخره نوردی است) را می توانید برای تنگه نوردی استفاده کنید. با این حال یادآور می شویم که برای گذر از این مسیر، بایستی حتما دو جفت کفش به همراه داشته باشید. کفش راهپیمایی و کوهپیمایی که در ابتدای مسیر استفاده خواهید کرد و در همه حال، باید آن را خشک نگه دارید.
کفش دوم هم با شروع حرکت درون دره ها و عبور از آبشارها باید به پا کنید. به سراغ کفش های پلاستیکی که دارای سوراخ هستند و از آن ها با نام کفش های شنا یاد می کنند، هم می توانید بروید. این کفش ها، روی سطح لغزنده صخره ها چسبندگی خوبی خواهند داشت.
تجهیزات حرفه ای دره نوردی
منظور از این تجهیزات گیره ها و طناب هایی هستند که برای عبور از تنگ رغز حتما به آن ها نیاز پیدا خواهید کرد. بدون این طناب ها و گیره ها، نه تنها نمی توانید مسیر را کامل و تا انتها طی کنید؛ بلکه در میانه راه متوقف خواهید شد. حتی ممکن است که به خودتان آسیب بزنید. تمام این وسایل تنها برای ادامه مسیر شما توصیه نمی شوند. بلکه از وسایل ایمنی سفر هستند که باید با خود داشته باشید. اگر چنین وسایلی را ندارید، تنها کافی است که به راهنمای حرفه ای خود که بارها این مسیر را طی کرده است، این مطلب را اطلاع داده تا وسایل و تجهیزات کوهنوردی و صخره نوردی را برای شما تهیه کند.
هارنس یا صندلی صعود
برای فرود از بعضی مناطق در دره، بایستی با طناب به پایین بیایید که به صندلی صعود نیاز خواهید داشت.
یادگیری نحوه فرود با تجهیزات دره نوردی
اگر برای بار اول است که به همراه راهنمایی حرفه ای وارد تنگ رغز داراب در استان فارس می شوید و تاکنون صخره نوردی نکرده اید یا با طناب و گیره از صخره ای پایین نیامده اید، ابتدا باید آموزش ببینید. جدای از اینکه باید نترس باشید، از راهنمای خود بخواهید که چگونگی فرود با طناب و گیره را در دره ها به شما آموزش دهد. یادتان باشد که در این دره، تنها در بعضی نقاط می توانید درون آب شیرجه بزنید و در بیشتر مواقع باید با طناب به سمت پایین دره و آرام آرام حرکت کنید.
کوله پشتی برای نگهداری وسایل مورد نیاز
هر چند که عموما کوله پشتی ضد آب را راهنمای حرفه ای بر دوش می گذارد و دیگر گردشگران به دلیل سختی مسیر، کوله پشتی برنمی دارند اما داشتن این وسیله کمکی بسیار کارآمد خواهد بود. عموما راهنما و کمک راهنماها در چنین تورهایی، کوله پشتی ضد آبی را بر دوش دارند و وسایل مورد نیاز ادامه راه و مسیر و دیگر گردشگران را حمل می کنند. چرا که این افراد بیشتر به مسیر و خطرات آن واقف بوده و قدرت حمل کوله را دارند.
در هر صورت اگر شما هم می خواهید وسایل خود را بردارید، پیشنهاد می دهیم که کوله پشتی ضد آب کوچکی که دست و پا گیر نباشد و به صخره ها گیر نکند، تهیه کنید.
همچنین به هیچ عنوان نباید آب درون این کوله پشتی نفوذ کند. چرا که نه تنها تمام وسایل شما خیس خواهند شد؛ بلکه وزن آن افزایش یافته و ادامه مسیر را برای شما با مشکل مواجه خواهد کرد.
مهم ترین وسیله: جلیقه نجات
تمام گردشگرانی که تور تنگ رغز را شروع می کنند، بایستی حتما جلیقه نجات داشته باشند. نحوه بستن جلیقه نجات بسیار اهمیت دارد. از دیگران برای محکم بستن جلیقه نجات کمک بخواهید. چرا که به تنهایی بستن جلیقه نجات سخت است. عموما راهنماها به افراد گروه در پوشیدن و بستن جلیقه نجات کمک خواهند کرد. یادتان باشد که با هر پرش به جلیقه نجات فشار خواهد آمد و اگر آن را درست نبسته باشید، از شما جدا خواهد شد و دیگر بدنتان را محکم نمی پوشاند.
کلاه ایمنی
یکی از مهم ترین وسایلی که برای ایمنی در طول مسیر نیاز خواهید داشت، کلاه ایمنی است. در پرش ها از ارتفاع آبشارها به درون حوضچه ها، امکان اصابت ضربه به سر وجود دارد. حتما کلاه ایمنی به سر داشته باشید و بدون کلاه ایمنی مسیر تنگ رغز را ادامه ندهید.
لباس اضافه و البته خشک
این لباس را در اول مسیر و در نقطه ای که دوباره پس از بازگشت از تنگه به آن می رسید، بگذارید. پس از بازگشت از دره هایی خیس و پر آب، باید لباس های خیس خود را کاملا عوض کنید. به دلیل اینکه انتهای تنگه مسیر بن بست است، بیشتر تورها از مسیر رفته دوباره بازمی گردند. همچنین راننده یا نگهبانی برای وسایل شما در ابتدای مسیر تنگه نوردی گذاشته می شود تا خیالتان از بابت وسایل راحت باشد.
وسایل و تجهیزات غواصی
هر چند که این تجهیزات جزو لوازم ضروری سفر به درون تنگه نیست اما بعضی از گروه ها به آن علاقه بسیاری نشان داده اند. با داشتن کپسول هوا یا لباس مخصوص غواصی، نه تنها پرش های بیشتری به درون آب می توانید انجام دهید بلکه در حوضچه هایی که عمق آن ها تا ۲۰ متر ادامه دارد، می توانید دنیای دیگری را کشف کنید.
قایق های بادی
از جمله تجهیزات و وسایلی است که سفر شما را به تنگ رغز در داراب شیراز لذت بخش تر خواهد نمود. می توانید کمی روی حوضچه ها و مسیرهای آبی بر روی قایق بادی استراحت کنید.
دیگر وسایل مورد نیاز برای تنگه نوردی در رغز:
قمقمه آب برای برداشتن آب از چشمه
ضد آفتاب برای هنگامی که از آب بیرون آمدید و به انتهای مسیر رسیدید.
اسپری ضد حشره
دستکش های مخصوص صخره نوردی و کوه نوردی