اسامی شهرهای استان گیلان در حل جدول
جدول یاب ، محمد سیمری : استان گیلان در میان رشته کوه های البرز و تالش در شمال ایران جای گرفته است. این استان به واحد جغرافیایی جنوب دریای خزر تعلق دارد و با استان های اردبیل در غرب، مازندران در شرق ، زنجان در جنوب و کشور استقلال یافته ی آذربایجان و دریای خزر در شمال هم مرز و همسایه است.
توجه داشته باشید طول سواحل دریا در استان گیلان به ۲۲ کیلومتر می رسد! در این مسیر شهرهای آستارا ، بندر انزلی و کیانشهر مستقیماً در کنار دریا قرار دارند. همچنین لازم به بیان است رود سفید تمشک که بین چابکسر و رامسر جاری است، آن را از استان مازندران جدا می کند. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۸۹، استان گیلان، ۱۶ شهرستان، ۴۳ بخش، ۵۱ شهر و ۱۰۹ دهستان را در بر می گیرد.
درباره ی تاریخچه ی این استان بد نیست بدانید سابقه ی تقسیمات کشوری ایران به قرن پنجم پیش از میلاد مسیح (دوره فرمانروایی سلسله هخامنشی) می رسد . اولین تقسیمات کشوری، توسط داریوش اول (۵۲۱ – ۴۸۵ ق. م) انجام گرفت، که قلمرو پادشاهی ایران شامل تمام منطقه خاورمیانه، خاور نزدیک و آسیای مرکزی بوده است.
داریوش اول این منطقه وسیع را به ۳۰ قسمت بر مبنای حدود جغرافیایی و ویژگی های نژادی و قومی تقسیم و برای هر قسمت فرمانروا و حکمرانی به عنوان (خشتروپان) یعنی شهربان انتخاب کرد. با توجه به کتبه های رسمی پادشاهان پارس ، سرزمین کادوسیان و کاسپیان (گیلان و دیگر بخش های سواحل دریای خزر) جزو سرزمین های تابع هخامنشیان نبوده است. پس از پیروزی عرب های مسلمان بر ایرانیان، گیلان به مأمن علویان تبدیل شد . در حدود سال ۲۹۰ هجری قمری ، مردم گیلان و دیلم کم کم به مذهب علویان روی آوردند و در گسترش آن نیز کوشش بسیار کردند. سلسله دیلمیان در دوران فرمانروایی خود به بغداد لشگر کشیدند و خلیفه عباسی را شکست دادند . مغولان در زمان اولجایتو موفق شدند برای مدت کوتاهی این سرزمین را تصرف کنند . گیلانیان در به قدرت رسیدن صغفویان نقش مهمی را ایفا کردند.
در زمان سلطنت شاه عباس اول ، گیلان استقلال خود را از دست داد . در سال ۱۰۷۱ هجری قمری ، قوای روسیه به دستور پتر کبیر به گیلان حمله برد و رشت را تا سال ۱۱۴۵ هجری قمری در اشغال خود نگه داشت . گیلک ها در پیروزی انقلاب مشروطیت نیز سهمی عمده داشتند . آنها در سال ۱۲۸۷ هجری قمری تهران را فتح کردند . نقش مردم گیلان در نهضت میرزا کوچک خان جنگلی نیز از نمونه های درخشان تاریخ این سرزمین است .
فهرست شهرهای استان گیلان
جمعیت شهرهای استان گیلان بر پایه ی سرشماری سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۵ خورشیدی:
ردیف | نام شهر | شهرستان | جمعیت ۱۳۹۰ | جمعیت ۱۳۹۵ | رتبه در شهرستان |
---|---|---|---|---|---|
۱ | رشت | رشت | ۶۳۹٬۹۵۱ | ۶۷۹٬۹۹۵ | ۱ |
۲ | بندر انزلی | بندر انزلی | ۱۳۶٬۱۹۴ | ۱۴۸٬۵۶۴ | ۱ |
۳ | لاهیجان | لاهیجان | ۹۴٬۰۵۱ | ۱۰۱٬۰۷۳ | ۱ |
۴ | لنگرود | لنگرود | ۷۴٬۴۷۷ | ۷۹٬۴۴۵ | ۱ |
۵ | هشتپر | تالش | ۵۲٬۳۴۴ | ۵۴٬۱۷۸ | ۱ |
۶ | آستارا | آستارا | ۴۸٬۴۷۰ | ۵۱٬۵۷۹ | ۱ |
۷ | صومعهسرا | صومعهسرا | ۴۰٬۹۷۸ | ۴۷٬۰۸۳ | ۱ |
۸ | آستانه اشرفیه | آستانه اشرفیه | ۴۰٬۷۲۶ | ۴۴٬۹۴۱ | ۱ |
۹ | رودسر | رودسر | ۳۷٬۵۷۹ | ۳۷٬۹۹۸ | ۱ |
۱۰ | فومن | فومن | ۳۰٬۶۰۸ | ۳۵٬۸۴۱ | ۱ |
۱۱ | خمام | رشت | ۱۷٬۱۰۶ | ۲۰٬۸۹۷ | ۲ |
۱۲ | سیاهکل | سیاهکل | ۱۸٬۱۷۶ | ۱۹٬۹۲۴ | ۱ |
۱۳ | رضوانشهر | رضوانشهر | ۱۵٬۲۶۷ | ۱۹٬۵۱۹ | ۱ |
۱۴ | ماسال | ماسال | ۵۰٬۶۸۹ | ۱۷٬۹۰۱ | ۱ |
۱۵ | منجیل | رودبار | ۱۷٬۳۹۶ | ۱۵٬۶۳۰ | ۱ |
۱۶ | املش | املش | ۱۴٬۹۱۵ | ۱۵٬۴۴۴ | ۱ |
۱۷ | کیاشهر | آستانه اشرفیه | ۱۳٬۷۵۳ | ۱۴٬۰۲۲ | ۲ |
۱۸ | رستمآباد | رودبار | ۱۳٬۷۴۹ | ۱۳٬۷۴۶ | ۲ |
۱۹ | لوشان | رودبار | ۱۵٬۱۹۳ | ۱۳٬۰۳۲ | ۳ |
۲۰ | سنگر | رشت | ۱۰٬۱۵۴ | ۱۲٬۵۸۳ | ۳ |
۲۱ | کلاچای | رودسر | ۱۱٬۹۳۶ | ۱۲٬۳۷۹ | ۲ |
۲۲ | لوندویل | آستارا | ۱۰٬۶۱۷ | ۱۱٬۲۳۵ | ۲ |
۲۳ | اسالم | طوالش | ۱۰٬۰۴۰ | ۱۰٬۷۲۰ | ۲ |
۲۴ | رحیمآباد | رودسر | ۸٬۷۱۹ | ۱۰٬۵۷۱ | ۳ |
۲۵ | لشت نشا | رشت | ۱۰٬۶۶۲ | ۱۰٬۵۳۹ | ۴ |
۲۶ | رودبار | رودبار | ۱۰٬۹۲۶ | ۱۰٬۵۰۴ | ۴ |
۲۷ | کوچصفهان | رشت | ۹٬۴۵۰ | ۱۰٬۰۲۶ | ۵ |
۲۸ | چاف و چمخاله | لنگرود | ۴٬۴۹۴ | ۸٬۸۴۰ | ۲ |
۲۹ | چابکسر | رودسر | ۶٬۹۹۴ | ۸٬۲۲۴ | ۴ |
۳۰ | شفت | شفت | ۶٬۵۳۳ | ۸٬۱۸۴ | ۱ |
۳۱ | پرهسر | رضوانشهر | ۷،۸۲۶ | ۱۴،۰۱۶ | ۲ |
۳۲ | لولمان | رشت | ۳٬۵۵۸ | ۷٬۴۲۶ | ۶ |
۳۳ | خشکبیجار | رشت | ۷٬۱۳۳ | ۷٬۲۴۵ | ۷ |
۳۴ | مرجغل | صومعهسرا | ۶٬۴۷۱ | ۶٬۷۳۵ | ۲ |
۳۵ | کومله | لنگرود | ۶٬۰۷۸ | ۶٬۴۵۷ | ۳ |
۳۶ | بازارجمعه | ماسال | ۴٬۴۹۳ | ۵٬۷۲۹ | ۲ |
۳۷ | چوبر | طوالش | ۵٬۵۲۲ | ۵٬۵۵۴ | ۳ |
۳۸ | شلمان | لنگرود | ۵٬۱۸۴ | ۵٬۱۰۲ | ۴ |
۳۹ | گوراب زرمیخ | صومعهسرا | ۴٬۵۸۸ | ۴٬۸۴۰ | ۳ |
۴۰ | واجارگاه | رودسر | ۴٬۵۲۲ | ۴٬۵۳۷ | ۵ |
۴۱ | حویق | طوالش | ۴٬۱۹۴ | ۴٬۲۶۱ | ۴ |
۴۲ | لیسار | طوالش | ۳٬۲۶۲ | ۳٬۶۴۷ | ۵ |
۴۳ | رودبنه | لاهیجان | ۳٬۶۴۶ | ۳٬۴۴۱ | ۲ |
۴۴ | جیرنده | رودبار | ۲٬۵۸۴ | ۲٬۳۲۰ | ۵ |
۴۵ | رانکوه | املش | ۲٬۲۲۴ | ۲٬۱۵۴ | ۲ |
۴۶ | احمدسرگوراب | شفت | ۲٬۳۴۶ | ۲٬۱۲۸ | ۲ |
۴۷ | اتاقور | لنگرود | ۱٬۸۰۴ | ۱٬۹۳۸ | ۵ |
۴۸ | دیلمان | سیاهکل | ۱٬۶۵۶ | ۱٬۷۲۹ | ۲ |
۴۹ | ماکلوان | فومن | – | ۱٬۶۳۵ | ۲ |
۵۰ | برهسر | رودبار | ۱٬۴۱۶ | ۱٬۶۱۲ | ۶ |
۵۱ | توتکابن | رودبار | ۱٬۶۷۸ | ۱٬۵۱۰ | ۷ |
۵۲ | ماسوله | فومن | ۵۶۸ | ۳۹۳ | ۳ |
ریشه یابی نام شهرهای استان گیلان
گیلان از گیل+پسوند ان تشکیل شده و به معنای سرزمین گیل ها است. قوم تالش باز ماندگان همان مردم باستانی می باشند که در تاریخ، نام آن را کادووس وکادووش می یابیم.
نام شهرستان | وجه تسمیه |
---|---|
انزلی | انزلی برگرفته از کلمه انزلیج یعنی اسکلهٔ پهلو گرفتن کشتی ها |
آستارا | در گذشته چون در منطقه آستار مردابها و باتلاقهای زیادی بود، کاروان هایی که از آن جا میگذشتند بسیار آهسته و با احتیاط باید از آن منطقه میگذشتند و آن منطقه را آسته رو یا هوسته رو (تالشی) می خواندند، که کمکم به آستارا تبدیل شد. |
رشت | نام قدیم رشت دارالمرز بود. نمیدانم از کی به رشت تغییر یافت. روایتی است که چون این شهر یکی از مراکز بزرگ ابریشم ریسی بود نام رشت که مشتق از ریسیدن و رشتن است روی آن گذاشته شد. |
صومعه سرا | اسم این شهر را برگرفته از عارف بزرگ قرن چهارم و پنجم هجری شیخ عبدالله صومعه ای می دانند که امروزه مزارش در اول جاده صومعه سرا ـ فومن قرار گرفته است. |
لاهیجان | لاهیجان یعنی شهر ابریشم. دکتر بهرام فره وشی استاد زبانهای باستانی مینویسد: لاه در پارسی میانه به ابریشم اطلاق میشده و در برهان قاطع لاه به معنی پارچه ابریشمی سرخ آمدهاست. لاهیگان که لاهیجان شده یعنی محلی که در آن جا ابریشم به دست میآید. |
لنگرود | لنگرود که در قدیم بندری آباد بود و چون در رودخانه اش کشتیها و قایقها لنگر میانداختند نام «لنگر رود» و بعدها لنگرود را به خود گرفت. |
هشتپر | در مرکز شهر فعلی کاخی بنام اطاقسرا یا سردار امجد با هشت در بزرگ وجود داشته و از آنجائی که در زبان تالشی در را «بًر» میگویند. |