” جشن بادروزی ” در چه تاریخی از سال در ایران باستان برگزار می شد؟
روایتی از جشن «بادروزی» یکی از جشن های فراموش شده و زیبا را در ایران باستان با هم مرور می کنیم :
در ایران باستان هر یک از روزهای ماه شمسی نام جداگانه ای داشتند که این نام ها برگرفته از نام ایزدهای(فرشته) دین زرتشت بودند.
بادبره چیست ؟
بادبَرَه یا «باذوَرَه» نام جشنی در روز بیست و دوم بهمنماه(بادروز از بهمنماه) است که در گرامیداشت باد، ایزد نگاهبان باد برگزار می شد. این ایزدها هر کدام نگهبان یکی از نیروهای موجود در طبیعت، اسطوره ها و آرمان ها هستند. دوازده روز از روزهای ماه شمسی به نام دوازده ماه سال است که هر وقت نام ماه با نام روز یکی میشد، ایرانیان آن روز را جشن می گرفتند.
روز بیست و دوم از هر ماه «باد» نام دارد، این واژه در اوستا «وات» و در پارسی جدید «باد» خوانده می شود و ایزد نگهبان آن نیز به همین نام است و در این روز جشنی به نام «بادروزی» یا «کژین» یا «بادبره» یا «باذ وره» در گرامیداشت باد برگزار می شود. در «جشن بادروزی» بازار همگانی برپا می شد و مردم در آن روز رشتههایی از نخ هفترنگ را به آغوش باد میسپردند.
جشن بادروزی و روایتی از ابوریحان بیرونی
ابوریحان بیرونی میگوید که در گومِس(قم) و شهرها و روستاهای نزدیک به آن، «بادروز» با شادی، پایکوبی و راه افتادن کاروانهای شادی همراه بود. همچنین در بازار ویژه این جشن، ابزار شادمانی در دسترس بود. در اسپادانا(اصفهان)، این روز را «کژین» مینامیدند و یک هفته جشن میگرفتند. رضا مرادی غیث آبادی در کتاب جشن ها و گردهمایی های ملی ایران باستان می نویسد که در ۲۲ بهمن جشنی بنام بادروزی یا کژین در گرامیداشت «باد» برگزار میشد. این جشن نیز با بازار همگانی همراه بوده است و در آن روز ریسمان هایی از نخ هفت رنگ را به آغوش باد می سپردند.
کوشیار گیلانی در «زیج جامع» از این جشن به نام «باذ وره» یاد کرده است. شهمردان بن ابی الخیر در روضه المنجمین از این جشن به نام «بادبزهیاد» کرده است. در فرهنگ معین نوشته دکتر محمد معین استاد دانشگاه تهران این جشن به نام «بادبره» آمده است. در فرهنگ کاتوزیان نوشته مرحوم محمد علی تهرانی این روز به نام «بادبره(ف)» ثبت شده است. در برهان قاطع آمده است که «گویند هفت سال در ایران باد نیامد. در این روز شبانی پیش کسری آمد و گفت: دوش آن مقدار باد آمد که موی بر پشت گوسپندان بجنبید. پس در آن روز نشاطی کردند و خوشحالی نمودند و به این نام شهرت یافت».
کوشیار گیلانی در «زیج جامع» از این جشن به نام «باذ وره» یاد کرده است. شهمردان بن ابی الخیر در روضه المنجمین از این جشن به نام «بادبزهیاد» کرده است. در فرهنگ معین نوشته دکتر محمد معین استاد دانشگاه تهران این جشن به نام «بادبره» آمده است. در فرهنگ کاتوزیان نوشته مرحوم محمد علی تهرانی این روز به نام «بادبره(ف)» ثبت شده است. در برهان قاطع آمده است که «گویند هفت سال در ایران باد نیامد. در این روز شبانی پیش کسری آمد و گفت: دوش آن مقدار باد آمد که موی بر پشت گوسپندان بجنبید. پس در آن روز نشاطی کردند و خوشحالی نمودند و به این نام شهرت یافت».