پول الکترونیکی ایران چیست؟ + جزئیات رونمایی از رمزارز ایرانی
در این مطلب از جدولیاب، توضیحاتی درباره پول الکترونیکی ایران خواهیم داشت! با ما همراه باشید. حدود دو سال از انتشار سند الزامات و ضوابط حوزه رمزازرها از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می گذرد. در این زمان بانک مرکزی چین، پول الکترونیکی خود را معرفی کرد و بانک مرکزی اتحادیه اروپا نیز درصدد فراهم کردن مقدمات معرفی یوروی دیجیتال می باشد!
پولی که امروز مردم در جیب یا حساب بانکی خود دارند، توسط بانک مرکزی به صورت متمرکز عرضه می شود. اگر بانک مرکزی نخواهد پول فیزیکی یعنی سکه و اسکناس منتشر نماید و به عنوان جایگزین، پول غیر فیزیکی را معرفی کند، پول دیجیتال یا پول الکترونیک وارد چرخه اقتصاد می شود. بنابراین پول دیجیتال در مقابل پول فیزیکی قرار دارد!
در مقابل پول های دیجیتال پول هایی هم هستند که توسط بانک مرکزی عرضه نمی شوند. بلکه افزاد با استفاده از رایانه ها و بر مبنای فناوری های مختلفی از جمله بلاک چین این پول های جدید را معرفی می کنند. در اصل به این شبکه کامپیوتری یک مسئله ریاضی داده می شود و هر رایانه ای که آن را زودتر حل کند، امتیازی می گیرد. این امتیاز یک واحد پول تبدیل می شود! این همان فرآیندی است که در استخراج بیت کوین رخ می دهد.
رایانه، امتیاز بدست آمده از حل مسئله را به صورت یک الگوی ظاهری بی نظم از حروف و اعداد ذخیره می کند که به آن هش گفته می شود. این تبدیل در واقع نوعی رمزنگاری است! رمزارزهایی مانند بیت کوین طوری عمل می کنند که هر کدام از اعضای شبکه، یک نسخه از وقایع همان شبکه را به صورت رمزنگاری شده در اختیار داشته باشند. به همین دلیل نیازی به یک نهاد معتبر مانند بانک مرکزی وجود ندارد! پولی که به صورت الکترونیکی قابل ذخیره و انتقال باشد، ارز دیجیتال نام دارد. رمزارزها و همچنین ارز یا پول مجازی، از انواع ارزهای دیجیتال هستند.
پول دیجیتال الزما رمزنگاری شده نیست! و امکان ردیابی تراکنش ها برای همه استفاده کنندگان آن وجود ندارد.
توجه داشته باشید ارزش گذاری پول دیجیتال مانند پول فیزیکی است و انتشار و عرضه آن به صورت متمرکز توسط بانک های مرکزی انجام می شود. مهم ترین تفاوت رمزارز و پول دیجیتال در تمرکز و رمز نگاری است. پول دیجیتال برخلاف رمزارز، لزوما رمزنگاری شده نیست و نکته مهم تر این است که در پول دیجیتال، همچنان شخص ثالث یعنی بانک مرکزی وجود دارد که به طور متمرکز بر این پول نظارت می کند.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مورد رمزارها چه می گوید؟
بانک مرکزی به عنوان سیاست گذاری پولی اولین بار به صورت جدی در حدود ۲ سال پیش (سال ۱۳۹۷ شمسی) با انتشار پیش نویسی درباره رمزارزها به این حوزه ورود کرد. در این متن سه رمز ارز جهان روا، منطقه ای و ملی تعریف شده است اما استفاده از رمز ارز جهان روا مانند بیت کوین به عنوان ابزار پرداخت در داخل کشور، غیرمجاز اعلام شد.
در سند الزامات و ضوابط حوزه رمزارزها از پنج نوع توکن بر اساس نوع پشتوانه نام برده شد که از بین آن ها، تنها توکن با پیشتوانه ریال، امکان استفاده به عنوان ابزار پرداخت را دارد و توکن با پشتوانه طلا، فلزات گرانبها، ارز، دارایی های مشهود و غیرمشهود و نیزتوکن بدون پیشتوانه، در گروه ممنوعه های ابزار پرداخت قرار دارند.
جزئیات رونمایی از رمزارز ایرانی
اوایل بهمن ماه سال ۱۳۹۹ شمسی بود که دکتر مهران محرمیان، معاون فناوری بانک مرکزی خبر داد که سال آینده قرار است یک رمزارز ایرانی در کشور رونمایی شود! وی تصریح کرد: موضع بانک مرکزی در این رابطه، انتشار رمز ارز توسط بانک مرکزی است.
او در پاسخ به این سوال که آیا رمزارز بانک مرکزی امسال رونمایی می شود؟ گفت: من فکر نمی کنم که رمز ارز بانک مرکزی به امسال برسد و بتوان آن را نهایی کرد. دکتر مهران محرمیان در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه، آیا بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاست گذار، در این رابطه کند عمل نمی کند؟ تصریح کرد: ما معتقد نیستیم که در این رابطه دیر شده است؛ چرا که هیچ کشوری در دنیا، نمونه رمزارز ملی یا بانک مرکزی موفقی، تاکنون ارائه نداده است و ما می توانیم جزو کشورهای آوانگارد و پیشرو در این عرصه باشیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا رمزارزهایی که از سوی برخی از بانک ها با پشتوانه طلا تولید شده است، از سوی بانک مرکزی به رسمیت شناخته می شوند، گفت: خط قرمز بانک مرکزی، خلق پول و انتشار پول است؛ چرا که انتشار پول، در تمام کشورهای دنیا، در انحصار بانک مرکزی است و ما چیزی به جز آن را قبول نخواهیم کرد.
