شرایط استفاده از بورسیه تحصیلی چیست؟ + انواع بورسیه تحصیلی
در این مطلب، توضیحاتی درباره شرایط استفاده از بورسیه تحصیلی و همچنین بررسی مفهوم آن خواهیم داشت! با ما همراه باشید. افزایش قیمت ارز و هزینه های بالای زندگی در بسیاری از کشورهای خارجی باعث شده است که بسیاری از افراد متقاضی تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور، به جای آن که علاقه ای داشته باشند تا پول خود را صرف هزینه های سرسام آور تحصیل و زندگی در خارج از کشور کنند، به فکر اخذ بورسیه های تحصیلی از دانشگاه های مختلف باشند.
بورسیه تحصیلی فرصت بسیار خوبی برای ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی در خارج از کشور ، به ویژه برای افرادی است که از نظر مالی جزو قشر متوسط یا ضعیف هستند.
تعریف بورسیه تحصیلی
بورسیه و کمک هزینه های تحصیلی به کمک های مالی گفته میشود که از سوی دانشگاه ها و مراکز آموزشی به دانشجویان داده شده و دانشجو نیازی به بازپرداخت آن ندارد. در واقع دانشگاه محل تحصیل هیچ گونه هزینهای را از دانشجو دریافت نکرده و در عین حال هزینه های وی را (بسته به مقدار بورسیه) پرداخت میکند. بورسیه های تحصیلی، معمولا توسط دانشگاه ها، دولت ها، افراد خیر و موسسات نیکوکاری و علمی ارائه می شوند تا فرصت تحصیل قشرهای مختلف دانشجویان از هر کشوری فراهم شده و تحصیل از دانشجویان کم درآمد دریغ نشود.
انواع بورسیه
بورسیه های تحصیلی بر اساس فعالیت هایی که در کنار تحصیل بر عهده دانشجو گذاشته می شوند، به دوسته بورسیه بدون انجام فعالیت جانبی و بورسیه به همراه فعالیت جانبی تقسیم میشوند.
الف) بورسیه بدون انجام فعالیت جانبی
به طورکلی بورسیه های بدون انجام فعالیت جانبی می توانند هزینه های تحصیل یک دانشجو را به طور کامل پوشش داده و حتی تمامی هزینه های زندگی او را نیز متقبل شوند. چنین بورسیههایی که اصطلاحا full fund (فول فاند) خوانده میشوند مورد توجه بسیاری از دانشجویان قرار داشته و به علت تقاضای بالا برای دریافت آن ها، رقابت شدیدی میان دانشجویان برای اخذشان وجود دارد.
گذشته از فول فاندها، بورسیه های بدون انجام فعالیت جانبی به صورتهای مختلف دیگری نیز به دانشجویان تعلق میگیرند؛ مثلا، porital fund که به صورت درصدی یا پولی به دانشجو تعلق می گیرند (مثلا ۵۰ درصد هزینهها یا ماهانه مبلغ ۵۰۰ دلار). این نوع بورسیه ها کلیه هزینه های دانشجو را پوشش نمی دهند، اما کمک شایانی به وی جهت فراهم کردن نیازهای خود خواهند کرد.
بورسیه به همراه فعالیت جانبی
بورسیه هایی که به صورت سالانه ارائه می شوند و برای تمدید آن ها باید درخواست مجدد داد و… همگی ذیل بورسیه های بدون فعالیت جانبی قرار دارند.
اصلی ترین بورسیه ها
الف) بورسیه عادی و یا فلوشیپ تحصیلی:
بورسیه عادی که معمولا به آن بورسیه تحصیلی گفته می شود، برای تشویق افراد به ادامه تحصیل به آنها اعطا میشود. معمولا برای گرفتن این نوع بورسیه شرایط تحصیلی قابل قبولی نیاز است و دانشگاه ها برای تمدید این نوع کمک هزینه، شرایط خاصی دارند؛ مثلا اینکه معدل هر ترم دانشجو باید بالاتر از ۳ (از ۴ نمره) باشد. این کمک مالی به همه رده های دانشگاهی و همه رشتههای درسی تعلق می گیرد. اما میزان اختصاص آن به دوره دکتری بیش از سایر مقاطع است. این نوع بورسیه ها حتی گاهی اوقات هزینه های زندگی یک دانشجو را نیز پوشش می دهند.
ب) جایزه
بورسیه Awards به معنی جایزه یا پاداش است. این دسته همه نوع جایزه را شامل می شود و هیچ محدودیتی ندارد، ولی معمولا مبالغ ابن جایزهها زیاد نیست و نمیتواند تمامی هزینه دانشگاه را تامین کند و تنها بخش از هزینههای آن را پوشش می دهد. معممولا این جایزه ها را به صورت مبلغ نقدی پرداخت می کنند و به حساب دانشجو واریز می کند (برعکس وام تحصیلی و بورسیه عادی که به حساب دانشگاه محل تحصیلی ریخته می شود). گاهی هم این جوایز، نقدی نیست؛ مانند بن خرید کتاب، هزینه شرکت در کنفرانس های بین المللی.
ج) وام تحصیلی:
وام تحصیلی به این صورت است که از بانک یا یک مرکز خصوصی که هزینه های تحصیل دانشجو را متقبل شده است، وامی مستقیما به حساب دانشگاه پرداخت می شود که تنها در برگیرنده شهریه و هزینه های تحصیلی دانشگاه است. معمولا وجود یک ضامن برای اخذ این نوع وام ها الزامی است. نکته قابل توجه در این مورد این نوع از کمک هزینه های تحصیلی این است که وام تحصیلی به دانشجویان خارجی تعلق نگرفته و تنها در اختیار شهروندان کشور ارائه دهنده وام است.
د) حذف شهریه و تحصیل رایگان
حذف شهریه تنها شامل شهریه دانشگاه میشود و ممکن است دانشجو به صورت کامل یا به صورت نسبی از پرداخت شهریه معاف شود. دانشگاه ارائه دهنده این امتیاز حتما به صورت دقیق میزان این معافیت را مشخص میسازد. این سیستم تشویقی بیشتر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دنبال می شود و کمتر در مقطع دکتری به چشم می خورد.
بورسیه و کمک هزینه تحصیلی همراه با انجام فعالیت
در این موارد برخلاف بورسیه های بدون انجام فعالیت، کمک هزینههایی که به دانشجو داده میشود، لزوما در قبال فعالیتی است که دانشجو انجام داده و در غیر این صورت هیچ هزینهای به او پرداخت نمیشود. مهمترین انواع این صورت از بورسیهها عبارتند از:
۱) دستیار تدریس و یا TA
فردی که به عنوان TA برگزیده می شود وظایف خاصی برعهده دارد از جمله: نمره دادن، کمک به دانشجویان جهت برطرف کردن مشکلات درسی، تصحیح برگه های امتحانی و…. دریافت عنوان TA به تسلط دانشجو به زبان انگلیسی (به خصوص توانایی speaking)، توانایی تدریس و تسلط وی بر دروس مورد نظر استاد مشاور بستگی دارد. معمولاً دانشگاه های مختلف کلاسها و یا دورههایی برای دانشجویان خارجی متقاضی TA ارائه می دهند.
بسیاری اوقات بنا به نظر استاد مشاور و دانشگاه مقصد، دانشجویی که به عنوان TA برگزیده شده است، از برخی از هزینه ها مثل شهریه، خوابگاه و … معاف می شود. برای مثال، در برخی دانشگاه های ایالات متحده آمریکا وقتی دانشجویی دستیار استاد باشد، شهریه ای به دانشگاه پرداخت نکرده و حقوقی که دریافت می کند، کفاف زندگی او را می دهد.
نکته قابل توجه در این رابطه آن است که فرصتهای TA غالبا به دانشجویان کارشناسی ارشد و به خصوص دانشجویان دکتری تعلق میگیرند و دانشجویان مقطع کارشناسی نباید انتظار داشته باشند به عنوان TA انتخاب شوند.
۲) دستیار تحقیق و یا RA
دستیار تحقیق که به عنوان دستیار آزمایشگاه خوانده می شود، در واقع به عنوان دست راست استاد مشاور در انجام تحقیقات، نگارش مقالات و … شمرده میشود و از سوی وی حقوق دریافت می کند. نکته با اهمیت در این رابطه، شباهت موضوعی میان پروژه ای است که دانشجو با تخصص استاد خود دارد. (در واقع تنها در صورت شباهت موضوعات است که این امتیاز به دانشجو تعلق می گیرد.)
۳) کارآموزی:
کارآموزی که Internship خوانده میشود، به نوعی کار پاره وقت به حساب رفته که دانشجو در حین تحصیلش آن را در شرکت یا موسسه ای خارج از دانشگاه خود انجام میدهد.
به علت هزینه های پایینی که به کارآموزان تعلق میگیرد، شرکتهای مختلف علاقه زیادی دارند تا به سراغ دانشگاه ها رفته و افراد شاغل به تحصیل را برای دوره کارآموزی به اشتغال خود در آورند. حقوق کارآموزی با اینکه نسبتا پایین است، اما هزینههای یک دانشجو را به مقدار خوبی تحت پوشش قرار داده و از TA و RA درآمدزایی بیشتری دارد.
کمک هزینه تحصیلی
دانشجویان در هنگام ارسال تقاضای پذیرش اعلام می کتتد که خواهان دریافت کمک هزینه تحصیلی هستند. در این موارد دانشگاه مقصد پرونده دانشجو را برای دریافت کمک هزینه مورد بررسی قرار داده و در صورت موافقت با درخواست او، میزان کمک هزینه و شرایط آن را را در برگه پذیرش ابلاغ می کند.
در برخی از دانشگاه ها و در بعضی رشته های خاص، اساتید دارای بودجههای ویژهای برای پروژههای خود هستند و باید بخشی از این بودجه را به دانشجویان خود به عنوان RA (دستیار آزمایشگاه که در بالا مفصلا توضیح داده شد) پرداخت کند. در این گونه موارد دانشجو باید به دنبال استاد راهنمایی باشد که بودجه کافی را داشته و از آن مهم تر، در زمینه تخصصی دانشجو به تحقیق و پژوهش مشغول باشد. در اینجا نیز بورسیه تحصیلی با موافقت دانشگاه، دانشجو تعلق می گیرد. مقدار این کمک هزینه تحصیلی بسته به شرایط استاد، میزان بودجه وی و… دارد.
همچنین دانشجویان پس از پذیرش و شروع تحصیل خود، می توانند برای سالهای آتی و ترمهای بعد از دانشگاه محل تحصیل خود یا موسسات خارج از دانشگاه که بورسیه می دهند، تقاضای کمک هزینه تحصیلی کنند. در این گونه موارد، وضعیت علمی دانشجو در دانشگاه، رضایت اساتید وی و… تاثیر بسزایی در تعلق بورسیه تحصیلی به وی دارند.