چرا در تقویم هجری قمری اختلاف پیش می‌آید؟
به دلیل اهمیت نجومی و فقهی، پیش‌بینی رؤیت هلال ماه همواره مورد توجه منجمان اسلامی بوده است. مشکل تقویم هجری قمری از سه مقوله نجومی، انسانی و فقهی قابل بررسی است. امروزه با وجود نرم‌افزارهای نجومی مختلف، محاسبه موقعیت و مشخصات ماه کار ساده‌ای است اما از آنجا که مسئله رؤیت یک امر انسانی و بحث رؤیت امری است که با توجه به افراد و موقعیت‌های مختلف متغیر است، باعث بروز عدم قطعیت در پیش‌بینی می‌شود.
همچنین اختلاف فتوا در مورد رؤیت هلال ماه بحثی است که می‌تواند موجب اختلاف شود. هر چند معیارهای رؤیت هلال اختلافاتی را با یکدیگر نشان می‌دهند، نتایج علمی رصدها باعث می‌شود که خطای پیش‌بینی‌ها به تدریج کاهش یابد. اما مشکل اصلی، وجود ضوابط متفاوت در کشورهای اسلامی برای شروع ماه است. به عنوان مثال، ملاک کشور عربستان برای شروع ماه، رؤیت هلال نیست. از چند سال پیش مسئولان کشور عربستان، ضابطه‌ای را برای تقویم ام‌القرای تعیین کرده‌اند. مطابق آن اگر مقارنه ماه و خورشید پیش از غروب خورشید اتفاق افتد و در شهر مکه ماه پس از خورشید غروب کند، فردای آن روز اول ماه بعد است. این ضابطه لزوماً به معنای رؤیت‌پذیر بودن هلال ماه نیست. از آنجا که بسیاری از کشورهای اسلامی از عربستان تبعیت می‌کنند، این امر باعث می‌شود بین تقویم ما با بسیاری از کشورها اختلاف ایجاد شود و گاهی اوقات ممکن است این اختلاف به دو روز نیز برسد ولی این به هیچ وجه به معنای اشکال در تقویم ما نیست.
نکته‌ای که در اینجا باید به آن اشاره کرد، اشتباهی است که معمولاً برخی مردم در رؤیت هلال مرتکب می‌شوند. تجربه نشان داده است بسیاری از مردم از شکل هلال اطلاعی ندارند و گاه، ابر یا دود هواپیما را با هلال اشتباه می‌گیرند. از سوی دیگر به شکل آماری پانزده درصد افرادی که به استهلال می‌پردازند دچار توهم رؤیت می‌شوند، یعنی هلالی وجود ندارد ولی مغز تصور می‌کند هلال را می‌بیند. این توهم رؤیت ممکن است مشکلاتی را در آغاز ماه قمری به شیوه سنتی سبب شود.
